Het belang van vrij knutselen: Schoolvakantie: Voor kinderen dé tijd om hun creativiteit te laten stromen.

De vakantie is nog maar net begonnen en de eerste uitingen van creativiteit zijn alweer een feit.

Eigenlijk begint het woensdag al. Mijn zoon komt thuis met twee houten laatjes. Het werk op school is nog niet helemaal afgerond, maar de behoefte aan het maken van een eigen creatie is niet meer te onderdrukken. Het valt me steeds vaker op dat, zodra er ruimte is om het schoolwerk los te laten, hij meteen tot creëren overgaat. Die ruimte voor creativiteit is deze week ook op school merkbaar. Zo voor de vakantie is het voor docenten tijd om alvast op te ruimen en spullen weg te gooien die volgend jaar niet meer gebruikt zullen worden. In dit geval gaat het om een aantal laatjes uit een kast. Daarvan heeft mijn zoon er dus twee weten te bemachtigen. En hij wist bij het zien van die laatjes al meteen wat hij ervan zou kunnen maken. Van hem hoor ik dat ook andere leerlingen uit zijn klas druk bezig zijn met de laatjes. Ook zij zagen meteen mogelijkheden. 

Ik zie ineens weer een zeer gedreven en gemotiveerd kind.

Alle materialen en gereedschappen worden tevoorschijn gehaald om meteen aan de slag te gaan: boormachine, soldeer apparaat, boxen en versterker, batterijhouder, snoertjes, schuurpapier. Maar het belangrijkste moet nog gekocht worden. Hij heeft scharniertjes nodig om de twee bakjes aan elkaar te maken tot een doosje. En daarvoor moeten we op pad. Het liefst meteen. En dat doen we ook. Er hoeft geen huiswerk gemaakt te worden, dus we hebben de tijd. Gelukkig.

Er volgen een paar dagen van flink schuren, boren, solderen en testen. En vrijdagavond is het zover. De boombox is klaar. En er is goed nagedacht over de mogelijkheden ervan. Een uitgebreide demonstratie van een trots en tevreden kind volgt.

De boombox kan geopend in verschillende standen blijven staan waardoor het geluid aangepast kan worden aan de wensen van de gebruiker. En er kan gekozen worden uit 3,4 of 6 volt verbruik blijkt uit de test. Ik hoor het allemaal vol bewondering aan. Wat een creativiteit en wat een zelfverzekerde uitstraling.

Ik realiseer me eens te meer dat de ruimte voor deze creativiteit van groot belang is. 

Niet alleen voor hem, maar voor alle kinderen. Zo heb ik die middag buiten gezien dat een van de kinderen uit de buurt met een stuk bakpapier op geheimzinnige manier door de straat liep.  Het papier bleek een schatkaart! Ook deze jongen had duidelijk de behoefte zijn fantasie in iets tastbaars om te zetten.

Voor hen beide betekent de vakantie vrijheid om te zijn wie je bent en te doen waar je goed in bent. Dat wordt op school met alle prestatiegerichtheid op rekenen en taal meestal niet als zinvolle bezigheid gewaardeerd. Deze kinderen worden al snel bestempeld als ongemotiveerd of druk.

Een mooi voorbeeld wordt gegeven in een filmpje van TED op leraar 24: http//:www.leraar24.nl/video/1010 ( even kopiëren en plakken en dan kiezen voor het ontzettende leuke filmpje van Ken Robinson: visie: Aandacht voor creativiteit.)

In het kader van meer aandacht voor cultuur-educatie zou ik willen voorstellen om met deze achtergrond informatie eens opnieuw te kijken naar de kinderen in de klas:

Hoe krijgen deze kinderen de ruimte zich te ontplooien? Een uitvoering rondom een leuk verhaal kan dansers, bouwers, vertellers, tekenaars en ontwerpers in de dop een kans bieden even te mogen laten zien wat ze kunnen. En al kinderen die ruimte voelen zal het drukke gedrag afnemen en motivatie en betrokkenheid te zien zijn.

Misschien iets om over na te denken in de kerstvakantie?

En dan je kinderen thuis ondertussen gewoon de ruimte geven om te niksen, zodat hun creativiteit kan stromen. Tip: als je eerst langs Praxis, Karwei of Gamma gaat en daar vraagt om een paar grote lege  dozen en behang kaartjes, komt het met die ideeën vast wel goed.

FIJNE VAKANTIE!

Studiemiddag: Creativiteit en oplossend vermogen: Enorme boost voor het zelfvertrouwen van kinderen. Iets voor jou?

Aanbod workshop/ studiemiddag voor professionals in het onderwijs:

Creativiteit en oplossend vermogen vanuit de belevingswereld van kinderen!

Doelgericht werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen

Om kinderen in de klas te kunnen begeleiden in hun sociaal-emotionele ontwikkeling en ze sterker te laten staan in hun eigen kracht is het belangrijk ruimte te scheppen voor creativiteit en oplossend vermogen. Dit leidt tot meer zelfvertrouwen, nodigt uit tot samenwerken en vermindert frustraties en conflicten. Deze workshop leert je daarover en hoe je dat begeleiden vervolgens kunt doen. Je leert ervaren hoe het is om doelgericht met “open materialen” te werken en hoe je dit kunt toepassen in je groep. Alle besproken theorie wordt uitgedeeld of in hand out aangereikt.

Waar gaat deze middag over?

De middag staat in het teken van het doelgericht werken aan de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Uitgangspunt in het werken met ongestructureerde ‘open’ materialen. Deze materialen nodigen namelijk uit tot het bewust worden van je eigen manier van kijken naar de wereld. De beleving van het kind staat daarbij centraal. Door zich bewust te worden van hun eigen manier van kijken, hun eigen ideeën en eigen oplossingen groeien kinderen in hun kracht en zelfvertrouwen. ( zo ook keizer Caesar hiernaast op de foto: kijk hem eens trots zijn op zijn eigen creatie !)

Hoe je rol als leerkracht is in het begeleiden van die bewustwording leer je en ervaar je tijdens de workshop, zodat je aan het eind van de middag:

-weet hoe jij met jouw inbreng kinderen verder kunt helpen hun ideeën uit te dragen en vorm te geven.

-weet hoe je ruimte kunt scheppen om te werken aan het zelfvertrouwen, hoe je ruimte maakt voor samenwerken en hoe je daardoor bijdraagt aan minder conflicten in de groep.

-weet hoe je gericht kunt werken aan hogere opbrengsten met betrekking tot de sociaal-emotionele ontwikkeling.

-weet hoe je een kind dat geen eigen ideeën durft te laten zien kunt uitdagen en begeleiden in het uitdragen van zijn ideeën.

-weet hoe je kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong met open materialen kunt uitdagen.

Hoe ziet de middag eruit?

14.00 -14.15 Korte introductie

14.15 -14.45 Uitleg over het werken met materialen in relatie tot de sociaal-emotionele

        ontwikkeling van kinderen.

14.45 -15.00 Korte pauze en vraagmoment.

15.00 -16.00 Het werken met ‘open materialen’ in beeld:

-met behulp van materialen inzicht krijgen in de belevingswereld van kinderen:

-wat betekent het voor jou om iets te mogen maken op jouw manier?

-vind je het fijn om het zelf te bepalen of juist eng? Wat zegt dat over jou?

-hoe begeleid je de leerlingen om te komen tot eigen ideeën en oplossingen?

-wat zeg je of doe je wel en wat niet?

Tijdens dit uur maken we vooral de rol van de leerkracht heel concreet: Als je met een groep leerlingen met ‘open materialen’ werkt, kun je het volgende doen……

Aanbod voor vervolg:

Na het volgen van de workshop kan vrijblijvend gebruik worden gemaakt van een eenmalig bezoek van
Spel in Beeld op school. Tijdens het bezoek wordt gekeken naar behoefte van leerlingen en leerkracht 
en advies gegeven over mogelijkheden om te werken op een passende manier.

Dit aanbod is bekend bij Leerplein 055, Sine Limite en WSNS zutphen / IJsselberkel.

Opgave kan via Kenniscentrum Leerplein 055 of via spelinbeeld@home.nl. kijk voor meer informatie over kosten nog even op: http://www.wsnszutphen.nl/s26153-praktische-info-cursussen-2013-2014/  (helemaal onderaan).

De moeite waard!

Graag tot ziens,

Maike 

Studiemiddag: Durf jij als volwassene mee te spelen in de zandbak? Lees welke rol jij kunt spelen.

 Aanbod workshop/ studiemiddag voor professionals in het onderwijs:

Doe je mee? Ontdek jouw rol en speel mee in de speelwereld van kinderen!

Om kinderen gericht te kunnen begeleiden in de ontwikkeling van hun spel is het belangrijk zicht te hebben op die spelontwikkeling en de spelniveaus van kinderen. Deze workshop leert je daarover en hoe je dat begeleiden vervolgens kunt doen. Er zal ook aandacht zijn voor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong. Je krijgt meteen de tools in handen om doelgericht te werken tijdens het volgende spelmoment in je groep! Alle besproken theorie wordt uitgedeeld of in hand out aangereikt.

Waar gaat deze middag over?

De middag staat in het teken van de spelontwikkeling en de spelniveaus binnen de speelwereld van het kind. We bespreken het herkennen van het spelniveau van kinderen en hoe je als leerkracht hierop in het spel kunt aansluiten. Je leert interventies toepassen om het kind uit te dagen tot een hoger spelniveau waardoor zijn/ haar ontwikkeling wordt gestimuleerd. Naast de theorie, gaan we vooral praktijkgericht aan de slag zodat je in je groep:

-weet hoe je mee kunt spelen met kinderen.

-weet hoe jij ze met jouw inbreng verder kunt helpen hun spel te verrijken.

-weet hoe je gericht kunt werken aan hogere leeropbrengsten vanuit het spel.

-weet hoe je een kind dat niet speelt tot spelen kunt bewegen.

Hoe ziet de middag eruit?

14.00 -14.15 Korte introductie

14.15 -14.45 Uitleg over de spelontwikkeling en het spelniveau van kinderen

(aan de hand van de opbouw van de speelwereld volgens Vermeer (1969)).

14.45 -15.00 Korte pauze en vraagmoment.

15.00 -16.00 De spelniveaus in beeld:

-met behulp van spelmaterialen inzicht krijgen in de speelwereld van kinderen  

-wat kun je nu concreet doen om het spel te verrijken?   

Uitgangspunt zijn de artikelen hierover in het Praxisbulletin van april en mei 2012. En het artikel over opbrengstgericht buitenspelen (april 2012) uit de Wereld van het jonge kind. In de eerste artikelen worden de speelwerelden van Vermeer uitgelegd en gekoppeld aan de diverse hoeken en materialen. In alle artikelen worden suggesties gedaan voor: doelgericht materiaalaanbod en spelverrijking en wordt de rol van het meespelen belicht. Tijdens dit uur maken we vooral de rol van de leerkracht heel concreet: Als je dit spel ziet, kun je het volgende doen……

Aanbod voor vervolg:

Na het volgen van de workshop kan vrijblijvend gebruik worden gemaakt van een eenmalig bezoek van

Spel in Beeld op school. Tijdens spelmomenten wordt meegekeken en advies gegeven. 

Ik kom graag langs om met je mee te kijken en te horen welke vragen er liggen.

In januari zijn de leerkrachten en directeuren van Leerplein 055 aan de beurt. 

In maart mogen leerkrachten en directeuren die aangesloten zijn bij WSNS Zutphen / IJsselberkel deze studiemiddag beleven.http://www.wsnszutphen.nl/s26153-praktische-info-cursussen-2013-2014/  Opgave kan via: spelinbeeld@home.nl.

Leerkrachten die studiedagen krijgen aangeboden van Sine Limite kunnen ook gebruik maken van dit aanbod.

Een aanrader! Graag tot dan.

Groeten, Maike Fakkert

Spel in Beeld Praktijk voor speltherapie en spel.

Graaf van Burenstraat 17

7411 RT Deventer

0650943151

Mail:spelinbeeld@home.nl

http://spelmateriaalinbeeld.blogspot.com

Lid Nederlandse vereniging voor speltherapie: www. speltherapie.net

De uitdaging van de wipkip: Wat doe jij ermee?

Wipkip-hond of eigen hut?

Afgelopen zondag liep ik in het dorp waar ik vandaan kom over een verlaten terrein. Ooit stond daar een mooi huis voor nonnen. Daaromheen een mooi aangelegde tuin met paden en struikgewas. Nu was van dat mooi aangelegd geen sprake meer. De grond was nog niet zo lang geleden tijdens de sloop flink omgegooid kon je zien. Maar de natuur had nu zijn plek veroverd en en er groeide overal hoog gras. 

Net toen ik vertelde dat ik op deze plek in de struiken vaak hutten bouwde met mijn vriendinnen, viel mijn oog op de materialen die bij een boompje verderop stonden. Ook in deze tijd zijn er dus kinderen in het dorp die hetzelfde doen als ik jaren geleden deed.

Geweldig om te zien dat ze deze plek hebben gevonden en de ruimte voelen om lekker hutten te bouwen. 

In Deventer, waar ik nu al meer dan 20 jaar woon, zie je dat nu gelukkig steeds vaker: kinderen die ruimte ervaren in de natuur om er hun plek van te maken. Zo ook de hut aan het spoor langs de Worp. En kijk eens naar deze hut en naar die plastic zak. Geordend en netjes. Deze kinderen hebben over een paar dingen  zichtbaar nagedacht en eigen oplossingen bedacht.

   

De manier waarop je speelt en de manier waarop je met het materiaal omgaat zegt iets over jou als kind.

Vandaar de vraag over de wipkip. Wat doe jij ermee?

Die wipkip-hond heb ik alleen samen met mijn kinderen mogen bewonderen. Zij hebben er veel plezier aan beleefd toen ze klein waren. Mijn eigen ervaring met 2-persoonswipkippen zoals deze, komt ook uit de tijd dat ik nog in het dorp woonde en waar we toevallig ook langskwamen tijdens de wandeling afgelopen zondag.

Samen met mijn jongste zus gebruikten we de wipkip om elkaar, beide staand op een uiteinde, omhoog te wippen. Als ik een duw naar beneden gaf met mijn volle gewicht op het plankje, schoot mijn zus van haar plankje de lucht in. Bij het neerkomen gaf zij een extra duw en vloog ik vervolgens de lucht in. Dit spel kon eindeloos herhaald worden. Ik denk dat het plezier vooral zat in de uitdaging en de spanning. Hoe hoog kon je zweven, hoe kwam je weer stevig neer en duwde je de ander omhoog. Dat we dit konden moet op basis van vertrouwen zijn geweest. Wetende dat de ander ervoor zorgt dat je niet te hoog gaat en over grenzen gaat. Het ging altijd goed omdat we rekening hielden met elkaar en we de regels van ons eigen spel kenden. 

En zo werd een saaie wipkip voor ons een speelobject met uitdagingen. Met het ontdekken van mogelijkheden en het zoeken naar grenzen, het ervaren van zelfvertrouwen en vertrouwen in de ander. Maar bovenal een object waar wij ons eigen spel op speelden zodat we er plezier aan konden beleven.

En zo zegt het gebruik van de wipkip dus ook iets over je ideeën, je vaardigheden, het vertrouwen in zelf en dat van anderen.

Als kind was ik me daar niet van bewust. Kinderen spelen niet om zich bewust te ontwikkelen. Ze spelen omdat ze plezier beleven. Toch zou het goed zijn kinderen meer bewust te maken van wat ze spelen. Hoe goed ze rekening houden met elkaar of ze bewust te maken van de creatieve oplossingen die ze hebben bedacht tijdens het spel.

Kinderen bewust maken van wat ze in spel vanuit zichzelf goed doen, kan hun zelfbeeld en zelfvertrouwen enorm versterken. 

Dus: geef ze de ruimte om te spelen!

Na de feestdagen zin in opruimen en rust? Geef je (buur)kinderen de oude kerstspullen mee en laat ze ermee spelen...

Weet jij al wat je gaat doen op 3 ^e kerstdag en op 3 januari?  Nee?

Kom dan naar de Ulebelt aan de Maatmansweg 3 in Deventer!

Daar kun je met allerlei kosteloze materialen (spullen die over zijn van bijvoorbeeld Kerst of Nieuwjaar) iets maken.

Heb jij spullen in huis die naar de prullenbak verdwijnen, terwijl jij er nog iets mee zou willen doen?

Je mag deze spullen meenemen!

Dan kun jij er iets van maken en kan het huis toch opgeruimd worden.

Zo heb jij plezier en maak je ook je ouders blij! Want opgeruimd staat netjes!

Wat gaan we er mee doen?

Je mag zelf weten wat je met de spullen gaat maken. Een insect, een dier, mooie sieraden, een Nieuwjaarsrobot, een kunstwerk, alles is mogelijk!

Er wordt in ieder geval gezorgd voor een paar flinke dozen met kosteloos materiaal, verf, naald en draad, scharen en lijm, waarmee we kunnen werken.

Waar en wanneer?

-Vrijdag 27 december en vrijdag 3 januari

-In het Uilennest op de Ulebelt ( kijk voor meer informatie op www.ulebelt.nl )

-Van 14.00 – 16.00 vrije inloop

-Voor kinderen van 4 – 12 jaar ( kinderen tot 4 jaar met begeleiding ook welkom!)

-Kosten: € 2,50 pp

-Limonade en wat lekkers aanwezig!

-Opgeven mag, hoeft niet.

-Neem gerust spullen mee: doosjes, glimpapier, cadeaupapier, toetjesbakjes, oude kerstspullen…..overal is weer wat van te maken! En dat gaat weer mee naar huis…

Ik heb zin dit samen met jullie te doen! Tot dan.  

Maike Fakkert.

Spel in Beeld Praktijk voor speltherapie en spel.

Spelinbeeld@home.nl

Het belang van duidelijke communicatie: Kinderen met een handleiding en speltherapie: is dat iets met spelt?

Twee spontane gesprekken hebben me veel duidelijk gemaakt.

Een paar weken geleden liep ik een boekwinkel binnen omdat ik op zoek was naar wat nieuwe literatuur voor mijn praktijk. Als speltherapeut is de hoek met kinderboeken favoriet. 

En terwijl ik daar aan het rondsnuffelen was, ving ik het gesprek op van twee jonge vrouwen die druk in overleg waren over de juiste keuze voor een boek als kraamcadeautje. In dit gesprek ging het ook over de ervaring met hun eigen kinderen en een opkomst zijnde baby in het gezin. Ze wisten precies te vertellen wat er bij hen goed gewerkt had en leuk was om te krijgen. Maar wat vond hun vriendin die op het punt stond weer te bevallen?

Zou ze een boekje over het voorbereiden op een broertje of zusje beter vinden dan zomaar een voorleesboekje? Wat zou ze leuk vinden? Zo te horen een lastige keuze om te maken omdat er niet echt geschikte boekjes tussen leken te staan. Of was de keuze moeilijk omdat er teveel stond om uit te kiezen?

Op de tafel lag dit boekje: Cadeautje.

Met een meisje op de voorkant met een eendje slordig gewikkeld in slierten papier. Dat maakte me nieuwsgierig. Het verhaal begon met de vraag van het meisje aan haar ouders om samen met haar doktertje te spelen. 

Maar haar ouders waren druk. Zo druk dat ze geen tijd voor haar hadden. En daarom ging zij haar eigen gang. Ze vond een stuk papier dat op een cadeautje leek en dat te eten moest hebben. Alle spullen die Hannah vervolgens tegenkomt is eten voor cadeautje. Ook de speech van vader, de lippenstift van moeder....


Heerlijk die fantasie denk ik dan. Daar geniet ik van en het liefst deel ik dat met anderen...

En zo ontstond er een gesprek tussen mij en een van de jonge vrouwen. Over fantasie, over dochters, over ontwikkeling en vragen rondom die ontwikkeling. Over het gevoel dat op school je kind niet wordt begrepen. Dat het gewoon anders is in ontwikkeling en andere interesses heeft en ander spel. Dat ze er weleens aan dacht het kind met een handleiding naar school te sturen: Dit heeft mijn kind nodig! Al doorpratende over haar dochter vertelde ik over speltherapie, wat kinderen in hun spel kunnen laten zien, hoe ik ze help door met ze te spelen en hoe kinderen daardoor zelf wegen vinden om weer verder te kunnen groeien in hun ontwikkeling.

"Nooit geweten dat zoiets als therapie bestond" zei ze. Goed om te weten dacht ik. Er is dus nog veel werk aan de winkel. 

Een dag later werd ik bevestigd in die onbekendheid over speltherapie. Ik was op een netwerkbijeenkomst en trof daar de fotograaf van die middag. In haar dagelijks leven werkte ze voor een zorgverzekeraar. En ze vertelde me dat ze bij het horen van speltherapie in eerste instantie dacht aan spelt- therapie. Als iets alternatiefs op voedingsgebied. Speltherapie valt onder de alternatieve geneeswijzen en wordt als zodanig vanuit aanvullende verzekering vergoed en daarom had ze er wel van gehoord. Maar ze had bij speltherapie dus wel een heel andere voorstelling dan wat het werkelijk was! 

Ja, nog veel werk aan de winkel. Geen punt hoor: ik leg het graag nog eens uit. Want ik weet: spel werkt!

En het boekje? Ik heb het aangeschaft. Het is van Anneke Scholtens en Len Munnik

Deventer zegt nee tegen pesten! Ik zeg: Jouw idee is oké!

Samen bouwen gaat verder: nu met kosteloze open materialen. Want: samen bouwen maakt sterk!

Op vrijdag 8 november wordt in de Deventerschouwburg een antipest manifestatie gehouden. Dit onder leiding van Via Dialoog. Naast een lezing, een platform en het met elkaar in dialoog gaan over pesten en hoe daar iets tegen te doen, is er nog veel meer te doen. Kijk voor informatie op www.viadialoog.nl. 

Ik draag mijn steentje bij door mee te doen aan de dialoog en door een oplossing aan te bieden: Ik ben er van overtuigd dat verbinden door samen te bouwen ( vanuit spel) een positieve bijdrage kan leveren in het verminderen van pesten. Dit onder het mom van: Jouw idee is oké!

Spel in Beeld  Jouw idee is oké! 

Samen bouwen aan wederzijds begrip, waardering en zelfbeeld werkt tegen pesten.

Spel in beeld heeft een vierdaags programma ontwikkeld voor kinderen van 4-12 jaar, met als doel het pesten te reduceren. Dit kan worden bereikt door het werken met kosteloze, open materialen, waarbij de kinderen zelf mogen bepalen wat ze gaan maken. Een groep bestaat uit 6 – 8 kinderen.

Hoe werkt het en waarom?

Door met open materialen te werken en een eigen gekozen eindproduct sluit ik aan bij de belevingswereld van de kinderen, wat zij belangrijk vinden en wat zij kunnen en willen laten zien. Daarmee ga ik uit van de verschillen tussen kinderen en geef ik de boodschap: jouw idee is goed. Bovendien haal ik hiermee ook de beoordeling van goed of fout weg en de kans op mislukken of vergelijken van vaardigheden op 1 vlak. Dit alles geeft kinderen het gevoel geaccepteerd te worden om wie ze zijn, wat ze kunnen en willen laten zien. De kans om iemand af of aan te vallen (pesten met wat niet goed gaat) op wat hij laat zien wordt hiermee sterk gereduceerd. Bovendien ligt de focus op wat er wel kan staan we stil bij elkaars werken. Die kwetsbaarheid om over je eigen ideeën te vertellen maakt ook sterk door de wederzijdse waardering en het begrip voor elkaar. (onbekend maakt onbemind omkeren naar bekend en begrip/ respect).

Door openheid te geven in wat er gemaakt kan worden, worden kinderen zich bewust van hun eigen keuzes, van wat zij belangrijk vinden, waar zij goed in zijn en waar zij plezier in beleven. Maar ook dingen als: werk ik graag samen of liever alleen? Durf ik hulp te vragen? Hoe is het om over je eigen ideeën te mogen praten en hoe is het om een ander te helpen?

De ervaring:

Uit ervaring kan ik vertellen dat dit werkt:

-Kinderen geven aan het prettig te vinden dat ze hun eigen idee kunnen uitvoeren. Het is dus niet goed of fout, maar zonder oordeel op dat vlak omdat het niet hoeft te voldoen aan een voorbeeld.

-Kinderen helpen elkaar op een natuurlijke wijze.

-Tonen vanuit zichzelf belangstelling voor wat de ander maakt en halen daar inspiratie uit.

-Er wordt niet gek gekeken als kinderen er voor kiezen om alleen iets te maken.

-Als het grote bouwwerken zijn zullen kinderen anderen nodig hebben en dus de ander durven vragen om hulp.

-Kinderen weten heel snel van elkaar waar de sterke punten zitten en maken daar gebruik van bij elkaar.

-Kinderen ervaren door samen iets te maken dat ze in staat zijn veel voor elkaar te krijgen.

-Ze ervaren waardering voor hun bijdrage en dus voor wat ze kunnen. Het kan ze positiever maken over hun eigen zelfbeeld.

-Bij de eindevaluatie stond niet het product, maar het proces centraal. Dit, door punten die kinderen zelf inbrengen.

Bijvoorbeeld: 

-We hebben gebruik gemaakt van elkaars kwaliteiten.

-Ik wist niet dat ik zo goed met hem kon samenwerken,want meestal heb ik ruzie met hem.

-We hebben taken verdeeld.

-Ik deed veel alleen, maar als ik hulp nodig had dan wilde er altijd wel iemand helpen.

Het traject:

Het programma bestaat uit 4 dagdelen van 90 minuten.

De eerste bijeenkomst staat in het teken van kennismaking, uitleg van het programma en start met ideeën opdoen m.b.t. de materialen. Wat kun je ermee doen? Bekijken en uitproberen van materialen en komen tot een eerste plan.

Daarbij is er aandacht voor de verschillen in keuze van de kinderen: wil je alleen werken of samen en waarom? Er wordt afgesloten met een evaluatie van het dagdeel en een korte vooruitblik op de volgende bijeenkomst.

De tweede en derde bijeenkomst staan in het teken van het bouwen aan je ontwerp.

In de begeleiding zal de focus liggen op het effect van het werken met kosteloze, open materialen in groepsverband.( zie achtergrond informatie).

De vierde bijeenkomst staat in het teken van afronden van het ontwerp en de evaluatie.

Achtergrond informatie:

Om kinderen die moeite hebben in het omgaan met anderen sterker te maken en meer inzicht te geven in zichzelf en de consequenties van hun eigen handelen, werk ik met ongestructureerde materialen. Het doel voor deze groep kinderen is het werken aan een beter zelfbeeld, bewustwording van eigen handelen en leren succesvol te handelen in omgang met de omgeving ( gedrag/ regels). Het ongestructureerde karakter van het materiaal roept deze werking op. Het maakt dat kinderen creatief worden in het bedenken van oplossingen al dan niet samen. Dat brengt hoe dan ook succeservaring met zich mee en levert hiermee een positieve bijdrage aan het oplossend vermogen in de toekomst.

Het werken met groepen kinderen kan zowel binnen als buiten:

-kinderen mee nemen naar buiten en daar spullen laten zoeken waar zij zelf iets van mogen maken.

-zelf allerlei kosteloos, afvalmateriaal en oude dozen ed. mee nemen en daar door de kinderen iets van laten maken. Eventueel aangevuld met materiaal van de kinderen zelf.

Meer weten? Of wil je meteen gebruik maken van dit aanbod? 

Neem contact op met:

Maike Fakkert,

Graaf van Burenstraat 17, 7411 RT Deventer

tel:  0650943151

e-mail: spelinbeeld@home.nl

Binnenkort verschijnen meer berichten over doelgroepen binnen de speltherapie. Informatie hierover is al te vinden in de kolom hiernaast.

Enorm succes tegen pesten: Samen bouwen verbroederd!

Samen bouwen betekent ook bouwen aan samenwerken, het versterken van sociale vaardigheden en vriendschap.

Ik weet nog dat het me jaren geleden een enorme kick gaf. Iedere dinsdagmiddag kreeg ik op school de gelegenheid om met een groepje jongens te spelen. Daarbij ging het vooral om het beleven van plezier en het lekker kunnen spelen met elkaar.Vaak vergeten we als ouders of professionals dat kinderen daarin nog wat te leren hebben. 

Alleen al het vragen om mee te mogen doen is niet voor ieder kind even gemakkelijk en vanzelfsprekend en daar ligt meteen een kans voor pesters om toe te slaan! 

Een nee als antwoord krijgen van de ander kan al tot teleurstelling leiden en er voor zorgen dat een kind niets meer durft te ondernemen. Daarom liet ik de kinderen, in de tijd dat ik nog juf was, altijd vragen aan de ander waarom ze niet mee mochten doen. Een van de antwoorden kon dan zijn: "Je moest het gewoon twee keer vragen!" Zo simpel kon het zijn. Probleem opgelost. Maar dat vraagt natuurlijk wel iets van de sociale vaardigheden van kinderen.

Kinderen zullen wel zelf moeten leren de juiste vragen te stellen en ze ook durven stellen.

Als ze mee mogen doen, zullen er afspraken gemaakt moeten worden over hoe en wat er gespeeld gaat worden en wie wat doet. Soms wordt de rol die een kind wil spelen niet door de anderen als prettig ervaren. Dat moet duidelijk worden om er iets aan te kunnen doen. Al met al best ingewikkeld. Mooi om te zien hoe de meeste kinderen dit snel leren, aanvoelen en bijna van nature doen. Samenspelen een doel maar ook een middel om met elkaar te leren. Op vrijdagmiddag in de bovenbouw ging dat door middel van knutselen met grote kosteloze materialen.En op de dinsdagmiddag werd er in de onderbouw geleerd via spel. En wel met de Kapla: platte houten plankjes van dezelfde grootte. Met prachtige bouwwerken als resultaat om samen trots op te zijn...... 

De kinderen voelden zich duidelijk verbonden met elkaar en trots op wat ze met elkaar hebben gemaakt! 

Het was het resultaat van samenwerken en samen uitproberen. De spanning en de uitdaging om het gezamenlijke bouwplan te laten slagen is nog bijna voelbaar. Vooral de laatste plankjes die de punt van de toren vormen, vragen veel concentratie en vertrouwen in de ander: wie gaat deze laatste erop zetten? Eén van hen heeft het aangedurfd. De anderen gaven hem het vertrouwen, zijn trots en vol bewondering. Uiteindelijk hebben ze het samen gered! 

Ik heb mogen ervaren dat deze gezamenlijke successen er voor hebben gezorgd dat deze kinderen steeds meer met elkaar in het bouwen de uitdaging aangingen.
Zo werd er op een middag gekozen voor een wel heel ingewikkeld bouwwerk.......

Tijdens het bouwen van de vrachtwagen werd gaandeweg duidelijk dat je dit echt niet alleen kon maken. Een toren kan nog in je eentje, maar dit moest echt met meer dan twee handen tegelijk. En wat voor mij de meest bijzondere ontdekking was, tijdens het begeleiden van dit groepje, kwam uit onverwachte hoek. 

Eén van de meest verlegen jongens, die vaak wel op een afstandje stond te kijken, kwam erbij en nam de taak op zich als coördinator van het geheel. 

Er moest namelijk tegelijkertijd op verschillende plekken een plankje neergelegd worden om er voor te zorgen dat het wiel zijn vorm kreeg. Deed je dit niet, dan viel het steeds uit elkaar. Deze jongen gaf aan wanneer de gezamenlijke actie zou plaatsvinden en de rest van de groep accepteerde en reageerde. Geweldig hoe deze jongen zijn kwaliteiten op dit gebied heeft durven laten zien.
Als kinderen samen iets tot stand willen brengen uit eigen motivatie en ze hebben elkaar daarbij nodig, zullen er binnen de groep rollen zichtbaar worden. De rol die een kind spontaan op zich neemt zegt iets over de capaciteiten van het kind. Ondertussen leren kinderen elkaars kwaliteiten goed kennen. Dat geeft wederzijds respect. Het zal het pesten verminderen, daar ben ik van overtuigd.

Ik weet nog dat ik zo betrokken was bij dit bouwspel en er op mijn knieën bij zat, dat ik niet heb gemerkt dat er over ons werd gesproken tijdens een rondleiding door de school met nieuwe ouders.
Dat was jammer, want ik had ze graag verteld over de bijzondere gebeurtenis van die middag.

Inmiddels heb ik nu als speltherapeut een groepsprogramma ontwikkeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar om deze ontdekking van toen, om te zetten in het actief werken aan het verminderen van het pesten, het vergroten van zelfvertrouwen, begrip en waardering voor anderen en het uitdragen van de meerwaarde van het samenspelen, het samen bouwen en uitvoeren van zelfbedachte plannen. Neem gerust contact op!

300 kartonnen bekers? Een uitdaging om mee te spelen!

400 kartonnen bekers? Daar wil iedereen mee spelen!

Over een maand is het 21 jaar geleden dat ik ze in een doos kreeg aangeleverd. Meer dan 400 kartonnen bekers van een ijsfabriek in Ruurlo. Halve liter bekers, die de fabricagetest niet hadden doorstaan en dus niet geschikt waren voor het houden van ijs. Die bekers zouden zijn weggegooid als ik niet gevraagd had ze voor mij te bewaren en te verzamelen. 

Nu kwam dat idee niet van mezelf. Tijdens het wandelen in de buurt van Ruurlo deed ik een cafeetje aan voor een heerlijke kop soep en een moment van rust.

Daar werd mijn aandacht getrokken door een moeder die ter plekke met een aantal kinderen muren aan het bouwen was van bekers. Kartonnen halve liter bekers. Geweldig om te zien hoe die bekers steeds werden opgestapeld en omgegooid. Hoe overleg plaatsvond om de muur bouwtechnisch te verbeteren en hoe dit spel met de bekers eindeloos herhaald werd.

Al snel kon ik nog maar aan één ding denken: Die bekers wil ik ook!

En zo kwam mijn vraag voor het bewaren en verzamelen van een grote hoeveelheid bekers speciaal voor mij tot stand. 

In de eerste jaren was het bouwen met de bekers een middel om contact te maken in de buurt. Het werd een sociale happening. Veel Turkse buurtkinderen hebben buiten op de stoep kunnen genieten van het samen bouwen van torens. Zo hoog dat er een ladder bijgesleept werd om de laatste bekers een plek te geven. Ondertussen schoven Turkse moeder aan op het bankje in de buurt om te kijken wat er gaande was.Geweldig hoe spel met kinderen de ontmoeting met anderen opent.

Maar de bekers boden meer...

Jarenlang stonden de bekers voor mij vooral voor het bouwen van torens en muren.Totdat ik een studiedag deed bij de stichting waar ik voor werkte. Ik gaf een workshop met de vraag en uitdaging naar leerkrachten toe om eens te komen spelen met meer dan 300 bekers. ( door het vele spelen waren er inmiddels wel een paar gesneuveld) Daar werd enthousiast op gereageerd! 

Wat ik zag tijdens die workshop bevestigde enerzijds mijn vermoeden dat er gebouwd zou worden, maar anderzijds heeft het mijn ogen verder geopend. Er zaten niet alleen volwassen mensen op hun knieën, er lagen zelfs mensen op de grond. En dat allemaal omdat ze uitgedaagd werden en volgens een vastberaden plan een brug wilden bouwen met die bekers. 

Dit was voor mij het moment om mijn ideeën over het bouwen los te laten.

Deze betrokkenheid  van de leerkrachten deed me inzien dat dit materiaal blijkbaar bij iedereen de handen doet jeuken, maar dat dit voor de een een ander plan oproept, dan voor de ander.Namelijk dat wat voor hen uitdagend is. 

Dit materiaal heeft ze op eigen niveau aangesproken en de mogelijkheid geboden daar via eigen ideeën vorm aan te geven. De leerkrachten waren vrij in hun plan en keuze.

Met kinderen uit groep 3, ontdekte ik dat het heel spannend is om een muurtje om een ander te bouwen. Daar heb je elkaars vertrouwen voor nodig en doet een enorm apèl op de sociale vaardigheden, taal en communicatie.

Daarmee werden de bekers voor mij meer en meer een middel om duidelijk te maken hoe spel en spelmateriaal werkt. Hoeveel er door dat spelen te leren valt en hoeveel plezier je kunt hebben met stapels afgekeurde bekers.

In de speltherapie die ik geef, worden de bekers vaak gebruikt om eens lekker alles om te gooien. Naast de spanning van het moment van omgooien, is er de ontlading en de ontspanning. 
Het geeft kinderen het gevoel af te rekenen met iets onaangenaams. Het geeft lucht en ruimte iets te kunnen laten gaan. 
Na zo'n uur gespeeld te hebben zie ik en voel ik dat het kind helemaal ontspannen en "opgelucht" is.

Bij een ander kind kan het gaan het om grenzen verleggen, de strijd aangaan met zichzelf en net zo lang door te zetten tot er een hoge toren staat waar het trots op kan zijn. Een bijzonder leerproces.

Die bekers hebben mij en vele anderen veel mooie leermomenten en plezier gegeven!

Van tafelzeil tot feestelijk boekje?

Er is al een tas en een tafelkleed, dus wat te doen met de restjes stof?

Een paar weken geleden was het nog volop zomer. 

Donderdag 5 september, temperaturen rond de 30 graden! 

Ik weet het nog precies, want op die mooie zomerdag was ik jarig. Maar ik vierde mijn verjaardag op de zondag erna. En, zo werd voorspeld, er zat een koude zondag aan te komen. Het zou niet warmer worden dan 16 graden en bovendien was de kans op regen 100% aanwezig.

Dat zou betekenen dat we kans hadden op 

een hele middag binnen zitten, kijkend naar de stromende regen buiten.

En dat bracht me op het idee om er voor te zorgen dat de gasten die middag van hun stoel zouden komen. Want de locatie stond bekend als speels en daar hoort geen urenlang zitten bij. 

Bovendien wilde ik mijn te besteden budget een beetje in de gaten houden.

Maar hoe kon ik dit nou het beste gaan vormgeven?

Bij dat soort vragen, zoekend naar een oplossing loop ik maar weer eens door het huis, trek eens wat bakken open en laat me inspireren door de materialen die ik heb liggen. 

Omdat ik op 5-9 , 5x9 werd vond ik het een leuk idee om met 5 blaadjes, verdeeld in 9 vakjes een boekje te maken. Ik vond namelijk veel papier èn in verschillende kleuren. Dan werd op blaadje 1 een consumptiebonnen bladzijde, blaadje 2 een boter, kaas en eieren spel en zou ik de gasten 9 dingen willen laten zoeken buiten in de nabije groene omgeving. 

En misschien iets met 9 verschillen zoeken.....langzaam ontstond er een idee en concrete vormgeving.  Zo hield ik mijn uitgaven beperkt, werd er gespeeld en daagde ik mensen uit om van hun stoel te komen. Om het geheel tot een feestelijk boekje te maken heb ik de restjes tafelzeil gebruikt en hier er daar een vrolijk gekleurd stickertje van een oude kalender geplakt.

Iedereen kreeg een boekje, zette zijn of haar naam op de achterkant en begon vol nieuwsgierigheid te bladeren. Het voelde als een cadeautje.

Wat als een groot compliment aan mij werd gegeven was de creativiteit en de originaliteit en dat het zo bij mij hoorde. Mijn jongste zus had meteen weer inspiratie voor haar kampeerweekend met vrienden een week later. Met zo'n boekje vol kleine dingetjes lijkt het net of je een heleboel georganiseerd hebt! 

Makkelijk en groot succes. 

Het feestje was geslaagd, mede door de slechte weersvoorspelling. En dat kun je dan weer op twee manieren lezen: er was slecht weer voorspeld èn de voorspelling bleek niet juist: die middag scheen namelijk volop de zon!

Ik zie het al: een Clown-vis. Nee hoor, een Zeemeermin-vis! Over het verhaal achter de tekening van de vis.

Heeft jouw vis ook een naam?

Misschien een rare vraag, misschien ook helemaal niet. Vissen hebben nu eenmaal namen omdat er zoveel soorten vissen bestaan. Maar sinds kort zijn daar een paar nieuwe soorten en namen bijgekomen. Zoals de zeemeermin-vis, de stipperdestip-vis, de dombo-vis en de onderzeeboot-vis.

Ik was op een schoolbezoek in groep 3. En één van de eerste woorden die geleerd wordt aan kinderen in groep 3 is het woord vis. Dus dat is een mooie aanleiding om die vis met de groep te tekenen. De nieuwe soorten die ik heb gezien, waren getekend met ecoline en werden op het moment dat ik ze zag ingekleurd met de prachtigste kleuren. Ik genoot van de intensiteit waarmee de meeste kinderen hun vis aan het inkleuren waren. Voorovergebogen over de tafel en de tong uit de mond. Heerlijk die betrokkenheid!

Ondertussen werd bij elkaar gekeken naar de vorderingen en werd er ook gepraat over de soort vis. Ineens ving ik iets op over een dombo-vis. 

Een dombo-vis? Daar wilde ik wel meer over weten!

En dus liep ik naar het tafeltje waar de dombo-vis zijn kleur kreeg. Welke naam heeft je vis? "Dombo-vis! Dat snap je toch wel," zei het jongetje.

Ik snapte het niet. Wat is een dombo-vis precies?

Hij legde uit dat een dombo-vis een dikke vis is waar niemand mee wil spelen.

Nu snapte ik het. "Oké, duidelijk."

Daarop zei een ander jongentje in de groep dat hij een onderzeeboot-vis had getekend. Deze vis was sterk en kon veel. Hij kon zelfs schieten als dat nodig was!

Nog nieuwsgieriger door deze openheid maakte ik een rondje langs de andere tafels, benieuwd welke soorten er nog meer te ontdekken waren. 

Aan een andere tafel waren twee meisjes druk bezig hun vissen op elkaar te laten lijken. Het werden beide zeemeermin-vissen. 

Clown-vis of zeemeermin-vis?

Daar waar het bij de jongens ging over wat de vis kon en wat hij deed, ging het bij de meisjes om het uiterlijk van de vis: heldere kleuren en netjes ingekleurd. 

Mijn rondje ging vervolgens langs gewone vissen, zonder naam. Aan het laatste tafeltje zaten jongens die hun vissen stippen hadden gegeven in plaats van strepen en hokjes, zoals dat bij de rest het geval was. En natuurlijk hadden deze vissen ook een naam: stipperdestip-vissen! 

Die namen verzin je als volwassene niet, dacht ik toen ik dat allemaal hoorde. Het mooie vond ik, dat de namen, voor zover ik dat natuurlijk in korte tijd kon inschatten, pasten bij de kinderen die ze hadden bedacht. En ze waren er op hun eigen manier druk mee bezig. Ik was ook verrast over de openheid van deze kinderen. Ik was nog geen 10 minuten in de klas of er werd al van alles met me gedeeld! En wat kun je hier als volwassene veel van leren!  Deze kinderen laten in hun tekeningen en de manier waarop ze ermee bezig zijn, zien hoe ze in het leven staan. Er zit een verhaal achter hun tekening. 

Naast dat je als leerkracht kunt zien hoe kinderen aan het werk zijn en welke werkhouding ze hebben, is er dus ook iets te zien over hun belevingswereld. Die zeemeermin-vis, zoals die hier staat afgebeeld, kan in onze ogen ook doorgaan voor een clown-vis. Maar zou je dat zeggen, dan is dat toch teleurstellend voor de maker van de vis. Daarom is het altijd goed je te realiseren welke vraag je stelt. Bijvoorbeeld: Heeft jouw vis ook een naam? 

En laat dan die verhalen maar komen!