donderdag 17 juli 2014

Kinderen bepalen graag zelf de regels van hun spel.

Spelen geeft kinderen de mogelijkheid van alles uit te proberen, zo ook het omgaan met regels.

Nu het vakantie is zie ik het overal om me heen: spelende kinderen. Ik kijk er graag naar. Er valt namelijk een heleboel te leren van het spel van kinderen. En kinderen leren veel tijdens het spelen. Dat leren gaat dus ook tijdens de vakantie gewoon door. Ik denk dat dit ook een van de redenen is dat we vinden dat kinderen na de vakantie zo veranderd zijn. Nu het 6 weken lang vakantie heeft, heeft het kind eindelijk genoeg tijd om lekker te spelen. 

In een krantenartikel over de speeltuin van de toekomst, van Guido van Eijck ( De Volkskrant, 17 juli 2014) las ik: 'Het mooiste aan spelen is dat kinderen van alles uit kunnen proberen.' 

Volgens Mathieu Gielen, onderzoeker en docent aan de TU Delft, ontwikkelen kinderen zo een besef van eigenwaarde en ontdekken ze waar ze goed in zijn. 

Kinderen hebben daar ruimte voor nodig zegt Gielen. Ruimte in de zin van omgeving: dat er genoeg ruimte is om te bewegen en om te struinen en te ontdekken. Maar ook ruimte om eigen regels te bepalen en de vrijheid te voelen in hoe het speelt. Speeltuinen zullen daarom aangepast worden en veranderen in ruime natuurlijke plekken met ruimte voor fantasie. Volgens Gielen hebben volwassenen de neiging in het kader van veiligheid de kinderen te beperken, door speeltuinen aan allerlei regels en toezicht te onderwerpen.

'Kinderen blijken vaak meer aan te kunnen dan volwassenen denken.'

Het is toevallig dat ik deze week al speelde met de gedachte een blog te schrijven over het gebruik van regels en afspraken binnen het spel van kinderen. Dit met het idee om in de vakantie eens te kijken en te luisteren naar dat spel. Bijvoorbeeld op de camping, op het strand of gewoon in de achtertuin.

In mijn achtertuin werd er veel gesproken tijdens het spel tussen twee kinderen: een jongen van 8 en een meisje van 6. Hij gaf bij alles wat hij deed uitleg. "Ik was nu een graafmonster en kon met mijn handen heel diep graven. En toen veranderde ik in een superheld en kon ik jou bevrijden." Waarop het meisje zei: " Ik zat hier achter een muur en daar kon jij niet doorheen kijken. Dus je kon mij niet vinden. En je kon ook niet door die muur, want er zat ook nog een gracht."  De jongen was in zijn spel vooral bezig met het duidelijk maken van zijn rol en hoe die zich met haar rol verbond. Zij was vooral haar positie en haar grenzen aan het aangeven. Ze zat zo goed verstopt dat zelfs een superheld haar niet kon vinden. De jongen legt verbinding en meet zich een belangrijke rol aan. Het meisje stelt zich sterk op. Het zegt iets over deze kinderen.

Ze gebruiken in al hun spelmomenten veel taal om goed te overleggen en af te spreken hoe er gespeeld wordt en wie welke rol heeft. Ondertussen gaat het spelen gewoon door. 

Als buitenstaander valt die constante stroom aan woorden en afstemmen op elkaar op. Het is de kracht van hun samenspel. Zonder woorden zou dit niet gaan. Daarvoor liggen de ideeën te ver uit elkaar. Door in overleg met elkaar te gaan kunnen ze een gezamenlijk verhaal spelen. Heel waardevol. En passend bij wat Gielen zegt over de mogelijkheid om in het spel van alles uit te proberen: rollen, regels, grenzen en het meenemen van de ander in je verhaal. 




Ruimte geven voor spel om te ontdekken waar je goed in bent en je eigenwaarde te versterken kan ook door het werken met open kosteloze materialen.

Door kinderen die vrijheid te geven om hun eigen regels te bepalen in het maken van iets en daardoor zelf te laten bepalen wat mooi is, stappen kinderen makkelijker op deze activiteit af. 
"Fijn dat ik zelf mag weten wat ik ga maken."





Dit meisje wilde graag dat het knutselwerkje 'klopte'. Bloemen moeten onderaan het vel papier, want bloemen kunnen niet vliegen. De kip, beplakt met veren heeft ze nagetekend van de echte kippen die er rondliepen.

Uiteindelijk schikt ze de beker met los materiaal: ook dat moet goed zitten. Na een tocht over de kinderboerderij om veren, takjes en bloemen te vinden, is ze gaan knutselen. Al met al is ze hier ruim een uur zorgvuldig mee bezig geweest, volgens haar regels. Passen en meten, zoeken naar het juiste materiaal en denken over hoe het af te maken. Zo is het voor haar goed. 

Nu het vakantie is en de kinderen de tijd hebben zou ik zeggen: neem ze mee naar speelplekken waar wat te ontdekken valt.

Nederland kent inmiddels veel natuur-speelplekken. Maar ook thuis kun je ze de ruimte geven. Gooi afvalmateriaal niet meteen weg, maar laat het liggen en kijk welke spelideeën er boven komen. Leuk en leerzaam voor iedereen!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten