Tip:Kijk en stem af op verwachtingen van kleuters bij binnenkomst op de basisschool.
Deze week dacht ik daar even weer aan terug. Aan al die kinderen die met verwachtingen de school betreden en die je versteld doen staan met hun ideeën over school. Ik dacht aan het gesprekje dat ik had ruim 6 jaar geleden, toen ik met 6 kleuters van net 4 aan een tafeltje zat in een nieuwe groep 0. Twee van hen gaven aan dat ze graag politieagent wilden worden en dat ze daarom naar school gingen. Voor hen begon het die dag echt: eindelijk serieus bezig met leren voor de toekomst.
Want dat was de toon van het gesprek: serieus en met een doel voor ogen.
Want dat was de toon van het gesprek: serieus en met een doel voor ogen.
Met die intentie had ik nog niet gekeken naar dit groepje kinderen, maar zij kwamen met een duidelijke verwachting op school. Een verwachting ten aanzien van hun eigen ontwikkeling waarbij ik hen als leerkracht zou helpen.
En, zoals later bleek, een verwachting ten aanzien van andere kinderen. Daar werd ik me deze week weer van bewust.
In hun spel en houding naar andere kinderen kwam het thema politie en het naleven van regels dagelijks terug. Ik koppelde dat aan het feit dat ze politieagent wilden worden. Nu, met meer ervaring en met een soortgelijk spel en houding van de leerling die ik deze week ontmoette, denk ik dat bij deze kinderen de verwachting ten aanzien van groepsgenoten hoog is. Overal zijn regels en daar moet je je aan houden! Het werkt frustrerend als je merkt dat veel kinderen daar heel anders over denken. Dat kan leiden tot onbegrip uit de groep en negatief gedrag richting de groep.
Naast de sociaal-emotionele ontwikkeling speelde hier waarschijnlijk de ontwikkeling van het geweten een rol.
Tot een jaar of 5 kunnen kinderen makkelijk regels overtreden als een volwassene er niet bij is. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld om zich schuldig te voelen over het overtreden van een regel. Als je daar als kleuter al wel moeite mee hebt, ga je je vanzelf als een soort politieagent gedragen. Wellicht een interessante om eens naar te kijken bij het vermoeden van een ontwikkelingsvoorsprong bij kleuters.
Verwachtingen ten aanzien van de eigen ontwikkeling kunnen ook voor teleurstelling zorgen.
Zo was er een jongen dat op zijn eerste schooldag met een natuurencyclopedie onder de arm op school kwam.
Hij wilde zijn kennis en interesse graag delen, maar kwam bedrogen uit. Zijn juf wist even niet hoe te reageren op zo'n jonge kleuter met een eigen plan.
En de oudere kinderen uit de groep keken hem argwanend aan: wat doe jij hier met je boek? Jij hebt nog niet te vertellen hier.
De jongen was in de war en zichtbaar teleurgesteld. Maar de jongen gaf niet zomaar op. Op een middag nam hij zijn verzameling dode insecten mee om te laten zien. Toevallig was ik die middag ook in de groep en kon ik hem de aandacht geven en een luisterend oor zijn voor zijn verhalen en fascinatie voor kleine beestjes. Laat maar zien! Vanaf dat moment werd het een terugkerend ritueel op de middag dat ik in de groep was: we wisselden onze vangst uit en deelden onze interesse. De juf zag dat het werkte: openstaan voor wat het kind te vertellen had en luisteren naar het verhaal. Dat was waar dit kind behoefte aan had en waar hij op had gehoopt: als ik naar school ga leer ik nog meer over beestjes en kan ik het delen en vertellen aan de andere kinderen.
Met andere woorden: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"
Door deze en ook de andere jongens serieus te nemen ten aanzien van hun verwachtingen, geef je ze een gevoel van welkom zijn en kun je verder met ze en werken aan hun doel. Ook als het gaat om kinderen met bijzondere of andere ideeën of kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Meer lezen over beestjes:
Vieze beestjes, Gilles Bonotaux
vertaling: Edward van de Vendel
www.davidsfondsuitgeverij.be
Het beste boek voor echte Natuurtalenten, op zoek naar de bronnen in het bos.
Auke Visser, Herman de Jongh Veldwerk Nederland
Naast de sociaal-emotionele ontwikkeling speelde hier waarschijnlijk de ontwikkeling van het geweten een rol.
Tot een jaar of 5 kunnen kinderen makkelijk regels overtreden als een volwassene er niet bij is. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld om zich schuldig te voelen over het overtreden van een regel. Als je daar als kleuter al wel moeite mee hebt, ga je je vanzelf als een soort politieagent gedragen. Wellicht een interessante om eens naar te kijken bij het vermoeden van een ontwikkelingsvoorsprong bij kleuters.
Verwachtingen ten aanzien van de eigen ontwikkeling kunnen ook voor teleurstelling zorgen.
Zo was er een jongen dat op zijn eerste schooldag met een natuurencyclopedie onder de arm op school kwam.
Hij wilde zijn kennis en interesse graag delen, maar kwam bedrogen uit. Zijn juf wist even niet hoe te reageren op zo'n jonge kleuter met een eigen plan.
En de oudere kinderen uit de groep keken hem argwanend aan: wat doe jij hier met je boek? Jij hebt nog niet te vertellen hier.
De jongen was in de war en zichtbaar teleurgesteld. Maar de jongen gaf niet zomaar op. Op een middag nam hij zijn verzameling dode insecten mee om te laten zien. Toevallig was ik die middag ook in de groep en kon ik hem de aandacht geven en een luisterend oor zijn voor zijn verhalen en fascinatie voor kleine beestjes. Laat maar zien! Vanaf dat moment werd het een terugkerend ritueel op de middag dat ik in de groep was: we wisselden onze vangst uit en deelden onze interesse. De juf zag dat het werkte: openstaan voor wat het kind te vertellen had en luisteren naar het verhaal. Dat was waar dit kind behoefte aan had en waar hij op had gehoopt: als ik naar school ga leer ik nog meer over beestjes en kan ik het delen en vertellen aan de andere kinderen.
Met andere woorden: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"
Door deze en ook de andere jongens serieus te nemen ten aanzien van hun verwachtingen, geef je ze een gevoel van welkom zijn en kun je verder met ze en werken aan hun doel. Ook als het gaat om kinderen met bijzondere of andere ideeën of kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Meer lezen over beestjes:
Vieze beestjes, Gilles Bonotaux
vertaling: Edward van de Vendel
www.davidsfondsuitgeverij.be
Het beste boek voor echte Natuurtalenten, op zoek naar de bronnen in het bos.
Auke Visser, Herman de Jongh Veldwerk Nederland
