woensdag 23 oktober 2013

Deventer zegt nee tegen pesten! Ik zeg: Jouw idee is oké!


Samen bouwen gaat verder: nu met kosteloze open materialen. Want: samen bouwen maakt sterk!

Op vrijdag 8 november wordt in de Deventerschouwburg een antipest manifestatie gehouden. Dit onder leiding van Via Dialoog. Naast een lezing, een platform en het met elkaar in dialoog gaan over pesten en hoe daar iets tegen te doen, is er nog veel meer te doen. Kijk voor informatie op www.viadialoog.nl. 

Ik draag mijn steentje bij door mee te doen aan de dialoog en door een oplossing aan te bieden: Ik ben er van overtuigd dat verbinden door samen te bouwen ( vanuit spel) een positieve bijdrage kan leveren in het verminderen van pesten. Dit onder het mom van: Jouw idee is oké!

Spel in Beeld  Jouw idee is oké! 


Samen bouwen aan wederzijds begrip, waardering en zelfbeeld werkt tegen pesten.

Spel in beeld heeft een vierdaags programma ontwikkeld voor kinderen van 4-12 jaar, met als doel het pesten te reduceren. Dit kan worden bereikt door het werken met kosteloze, open materialen, waarbij de kinderen zelf mogen bepalen wat ze gaan maken. Een groep bestaat uit 6 – 8 kinderen.

Hoe werkt het en waarom?

Door met open materialen te werken en een eigen gekozen eindproduct sluit ik aan bij de belevingswereld van de kinderen, wat zij belangrijk vinden en wat zij kunnen en willen laten zien. Daarmee ga ik uit van de verschillen tussen kinderen en geef ik de boodschap: jouw idee is goed. Bovendien haal ik hiermee ook de beoordeling van goed of fout weg en de kans op mislukken of vergelijken van vaardigheden op 1 vlak. Dit alles geeft kinderen het gevoel geaccepteerd te worden om wie ze zijn, wat ze kunnen en willen laten zien. De kans om iemand af of aan te vallen (pesten met wat niet goed gaat) op wat hij laat zien wordt hiermee sterk gereduceerd. Bovendien ligt de focus op wat er wel kan staan we stil bij elkaars werken. Die kwetsbaarheid om over je eigen ideeën te vertellen maakt ook sterk door de wederzijdse waardering en het begrip voor elkaar. (onbekend maakt onbemind omkeren naar bekend en begrip/ respect).

Door openheid te geven in wat er gemaakt kan worden, worden kinderen zich bewust van hun eigen keuzes, van wat zij belangrijk vinden, waar zij goed in zijn en waar zij plezier in beleven. Maar ook dingen als: werk ik graag samen of liever alleen? Durf ik hulp te vragen? Hoe is het om over je eigen ideeën te mogen praten en hoe is het om een ander te helpen?

De ervaring:

Uit ervaring kan ik vertellen dat dit werkt:

-Kinderen geven aan het prettig te vinden dat ze hun eigen idee kunnen uitvoeren. Het is dus niet goed of fout, maar zonder oordeel op dat vlak omdat het niet hoeft te voldoen aan een voorbeeld.
-Kinderen helpen elkaar op een natuurlijke wijze.
-Tonen vanuit zichzelf belangstelling voor wat de ander maakt en halen daar inspiratie uit.
-Er wordt niet gek gekeken als kinderen er voor kiezen om alleen iets te maken.
-Als het grote bouwwerken zijn zullen kinderen anderen nodig hebben en dus de ander durven vragen om hulp.
-Kinderen weten heel snel van elkaar waar de sterke punten zitten en maken daar gebruik van bij elkaar.
-Kinderen ervaren door samen iets te maken dat ze in staat zijn veel voor elkaar te krijgen.
-Ze ervaren waardering voor hun bijdrage en dus voor wat ze kunnen. Het kan ze positiever maken over hun eigen zelfbeeld.

-Bij de eindevaluatie stond niet het product, maar het proces centraal. Dit, door punten die kinderen zelf inbrengen.
Bijvoorbeeld: 
-We hebben gebruik gemaakt van elkaars kwaliteiten.
-Ik wist niet dat ik zo goed met hem kon samenwerken,want meestal heb ik ruzie met hem.
-We hebben taken verdeeld.
-Ik deed veel alleen, maar als ik hulp nodig had dan wilde er altijd wel iemand helpen.

Het traject:

Het programma bestaat uit 4 dagdelen van 90 minuten.

De eerste bijeenkomst staat in het teken van kennismaking, uitleg van het programma en start met ideeën opdoen m.b.t. de materialen. Wat kun je ermee doen? Bekijken en uitproberen van materialen en komen tot een eerste plan.
Daarbij is er aandacht voor de verschillen in keuze van de kinderen: wil je alleen werken of samen en waarom? Er wordt afgesloten met een evaluatie van het dagdeel en een korte vooruitblik op de volgende bijeenkomst.

De tweede en derde bijeenkomst staan in het teken van het bouwen aan je ontwerp.
In de begeleiding zal de focus liggen op het effect van het werken met kosteloze, open materialen in groepsverband.( zie achtergrond informatie).

De vierde bijeenkomst staat in het teken van afronden van het ontwerp en de evaluatie.


Achtergrond informatie:

Om kinderen die moeite hebben in het omgaan met anderen sterker te maken en meer inzicht te geven in zichzelf en de consequenties van hun eigen handelen, werk ik met ongestructureerde materialen. Het doel voor deze groep kinderen is het werken aan een beter zelfbeeld, bewustwording van eigen handelen en leren succesvol te handelen in omgang met de omgeving ( gedrag/ regels). Het ongestructureerde karakter van het materiaal roept deze werking op. Het maakt dat kinderen creatief worden in het bedenken van oplossingen al dan niet samen. Dat brengt hoe dan ook succeservaring met zich mee en levert hiermee een positieve bijdrage aan het oplossend vermogen in de toekomst.

Het werken met groepen kinderen kan zowel binnen als buiten:
-kinderen mee nemen naar buiten en daar spullen laten zoeken waar zij zelf iets van mogen maken.
-zelf allerlei kosteloos, afvalmateriaal en oude dozen ed. mee nemen en daar door de kinderen iets van laten maken. Eventueel aangevuld met materiaal van de kinderen zelf.

Meer weten? Of wil je meteen gebruik maken van dit aanbod? 

Neem contact op met:

Maike Fakkert,
Graaf van Burenstraat 17, 7411 RT Deventer
tel:  0650943151
e-mail: spelinbeeld@home.nl

Binnenkort verschijnen meer berichten over doelgroepen binnen de speltherapie. Informatie hierover is al te vinden in de kolom hiernaast.

donderdag 17 oktober 2013

Enorm succes tegen pesten: Samen bouwen verbroederd!

Samen bouwen betekent ook bouwen aan samenwerken, het versterken van sociale vaardigheden en vriendschap.

Ik weet nog dat het me jaren geleden een enorme kick gaf. Iedere dinsdagmiddag kreeg ik op school de gelegenheid om met een groepje jongens te spelen. Daarbij ging het vooral om het beleven van plezier en het lekker kunnen spelen met elkaar.Vaak vergeten we als ouders of professionals dat kinderen daarin nog wat te leren hebben. 
Alleen al het vragen om mee te mogen doen is niet voor ieder kind even gemakkelijk en vanzelfsprekend en daar ligt meteen een kans voor pesters om toe te slaan! 
Een nee als antwoord krijgen van de ander kan al tot teleurstelling leiden en er voor zorgen dat een kind niets meer durft te ondernemen. Daarom liet ik de kinderen, in de tijd dat ik nog juf was, altijd vragen aan de ander waarom ze niet mee mochten doen. Een van de antwoorden kon dan zijn: "Je moest het gewoon twee keer vragen!" Zo simpel kon het zijn. Probleem opgelost. Maar dat vraagt natuurlijk wel iets van de sociale vaardigheden van kinderen.

Kinderen zullen wel zelf moeten leren de juiste vragen te stellen en ze ook durven stellen.

Als ze mee mogen doen, zullen er afspraken gemaakt moeten worden over hoe en wat er gespeeld gaat worden en wie wat doet. Soms wordt de rol die een kind wil spelen niet door de anderen als prettig ervaren. Dat moet duidelijk worden om er iets aan te kunnen doen. Al met al best ingewikkeld. Mooi om te zien hoe de meeste kinderen dit snel leren, aanvoelen en bijna van nature doen. Samenspelen een doel maar ook een middel om met elkaar te leren. Op vrijdagmiddag in de bovenbouw ging dat door middel van knutselen met grote kosteloze materialen.En op de dinsdagmiddag werd er in de onderbouw geleerd via spel. En wel met de Kapla: platte houten plankjes van dezelfde grootte. Met prachtige bouwwerken als resultaat om samen trots op te zijn...... 

De kinderen voelden zich duidelijk verbonden met elkaar en trots op wat ze met elkaar hebben gemaakt! 

Het was het resultaat van samenwerken en samen uitproberen. De spanning en de uitdaging om het gezamenlijke bouwplan te laten slagen is nog bijna voelbaar. Vooral de laatste plankjes die de punt van de toren vormen, vragen veel concentratie en vertrouwen in de ander: wie gaat deze laatste erop zetten? Eén van hen heeft het aangedurfd. De anderen gaven hem het vertrouwen, zijn trots en vol bewondering. Uiteindelijk hebben ze het samen gered! 

Ik heb mogen ervaren dat deze gezamenlijke successen er voor hebben gezorgd dat deze kinderen steeds meer met elkaar in het bouwen de uitdaging aangingen.
Zo werd er op een middag gekozen voor een wel heel ingewikkeld bouwwerk.......

Tijdens het bouwen van de vrachtwagen werd gaandeweg duidelijk dat je dit echt niet alleen kon maken. Een toren kan nog in je eentje, maar dit moest echt met meer dan twee handen tegelijk. En wat voor mij de meest bijzondere ontdekking was, tijdens het begeleiden van dit groepje, kwam uit onverwachte hoek. 

Eén van de meest verlegen jongens, die vaak wel op een afstandje stond te kijken, kwam erbij en nam de taak op zich als coördinator van het geheel


Er moest namelijk tegelijkertijd op verschillende plekken een plankje neergelegd worden om er voor te zorgen dat het wiel zijn vorm kreeg. Deed je dit niet, dan viel het steeds uit elkaar. Deze jongen gaf aan wanneer de gezamenlijke actie zou plaatsvinden en de rest van de groep accepteerde en reageerde. Geweldig hoe deze jongen zijn kwaliteiten op dit gebied heeft durven laten zien.
Als kinderen samen iets tot stand willen brengen uit eigen motivatie en ze hebben elkaar daarbij nodig, zullen er binnen de groep rollen zichtbaar worden. De rol die een kind spontaan op zich neemt zegt iets over de capaciteiten van het kind. Ondertussen leren kinderen elkaars kwaliteiten goed kennen. Dat geeft wederzijds respect. Het zal het pesten verminderen, daar ben ik van overtuigd.

Ik weet nog dat ik zo betrokken was bij dit bouwspel en er op mijn knieën bij zat, dat ik niet heb gemerkt dat er over ons werd gesproken tijdens een rondleiding door de school met nieuwe ouders.
Dat was jammer, want ik had ze graag verteld over de bijzondere gebeurtenis van die middag.

Inmiddels heb ik nu als speltherapeut een groepsprogramma ontwikkeld voor kinderen van 4 tot 12 jaar om deze ontdekking van toen, om te zetten in het actief werken aan het verminderen van het pesten, het vergroten van zelfvertrouwen, begrip en waardering voor anderen en het uitdragen van de meerwaarde van het samenspelen, het samen bouwen en uitvoeren van zelfbedachte plannen. Neem gerust contact op!

donderdag 3 oktober 2013

300 kartonnen bekers? Een uitdaging om mee te spelen!

400 kartonnen bekers? Daar wil iedereen mee spelen!

Over een maand is het 21 jaar geleden dat ik ze in een doos kreeg aangeleverd. Meer dan 400 kartonnen bekers van een ijsfabriek in Ruurlo. Halve liter bekers, die de fabricagetest niet hadden doorstaan en dus niet geschikt waren voor het houden van ijs. Die bekers zouden zijn weggegooid als ik niet gevraagd had ze voor mij te bewaren en te verzamelen. 

Nu kwam dat idee niet van mezelf. Tijdens het wandelen in de buurt van Ruurlo deed ik een cafeetje aan voor een heerlijke kop soep en een moment van rust.

Daar werd mijn aandacht getrokken door een moeder die ter plekke met een aantal kinderen muren aan het bouwen was van bekers. Kartonnen halve liter bekers. Geweldig om te zien hoe die bekers steeds werden opgestapeld en omgegooid. Hoe overleg plaatsvond om de muur bouwtechnisch te verbeteren en hoe dit spel met de bekers eindeloos herhaald werd.

Al snel kon ik nog maar aan één ding denken: Die bekers wil ik ook!

En zo kwam mijn vraag voor het bewaren en verzamelen van een grote hoeveelheid bekers speciaal voor mij tot stand. 

In de eerste jaren was het bouwen met de bekers een middel om contact te maken in de buurt. Het werd een sociale happening. Veel Turkse buurtkinderen hebben buiten op de stoep kunnen genieten van het samen bouwen van torens. Zo hoog dat er een ladder bijgesleept werd om de laatste bekers een plek te geven. Ondertussen schoven Turkse moeder aan op het bankje in de buurt om te kijken wat er gaande was.Geweldig hoe spel met kinderen de ontmoeting met anderen opent.

Maar de bekers boden meer...

Jarenlang stonden de bekers voor mij vooral voor het bouwen van torens en muren.Totdat ik een studiedag deed bij de stichting waar ik voor werkte. Ik gaf een workshop met de vraag en uitdaging naar leerkrachten toe om eens te komen spelen met meer dan 300 bekers. ( door het vele spelen waren er inmiddels wel een paar gesneuveld) Daar werd enthousiast op gereageerd! 

Wat ik zag tijdens die workshop bevestigde enerzijds mijn vermoeden dat er gebouwd zou worden, maar anderzijds heeft het mijn ogen verder geopend. Er zaten niet alleen volwassen mensen op hun knieën, er lagen zelfs mensen op de grond. En dat allemaal omdat ze uitgedaagd werden en volgens een vastberaden plan een brug wilden bouwen met die bekers. 
Dit was voor mij het moment om mijn ideeën over het bouwen los te laten.


Deze betrokkenheid  van de leerkrachten deed me inzien dat dit materiaal blijkbaar bij iedereen de handen doet jeuken, maar dat dit voor de een een ander plan oproept, dan voor de ander.Namelijk dat wat voor hen uitdagend is. 

Dit materiaal heeft ze op eigen niveau aangesproken en de mogelijkheid geboden daar via eigen ideeën vorm aan te geven. De leerkrachten waren vrij in hun plan en keuze.

Met kinderen uit groep 3, ontdekte ik dat het heel spannend is om een muurtje om een ander te bouwen. Daar heb je elkaars vertrouwen voor nodig en doet een enorm apèl op de sociale vaardigheden, taal en communicatie.
Daarmee werden de bekers voor mij meer en meer een middel om duidelijk te maken hoe spel en spelmateriaal werkt. Hoeveel er door dat spelen te leren valt en hoeveel plezier je kunt hebben met stapels afgekeurde bekers.

In de speltherapie die ik geef, worden de bekers vaak gebruikt om eens lekker alles om te gooien. Naast de spanning van het moment van omgooien, is er de ontlading en de ontspanning. 
Het geeft kinderen het gevoel af te rekenen met iets onaangenaams. Het geeft lucht en ruimte iets te kunnen laten gaan. 
Na zo'n uur gespeeld te hebben zie ik en voel ik dat het kind helemaal ontspannen en "opgelucht" is.

Bij een ander kind kan het gaan het om grenzen verleggen, de strijd aangaan met zichzelf en net zo lang door te zetten tot er een hoge toren staat waar het trots op kan zijn. Een bijzonder leerproces.


Die bekers hebben mij en vele anderen veel mooie leermomenten en plezier gegeven!