De materialen in combinatie met de ruimte om dingen uit te proberen, zorgen voor een bijna onophoudelijke stroom aan creaties.
Alle ingrediënten zijn er die middag als ik de laatste knutselactiviteit tijdens de zomervakantie organiseer. De zon en de temperatuur zorgen ervoor dat het buiten zijn aangenaam is. Het is gezellig druk met ouders, grootouders en kinderen. Ik heb voldoende en gevarieerd kosteloos materiaal bij me, van plastic, karton, eierdozen, doppen, bolletjes katoen, grote stukken papier, tot oude binnenbanden en lapjes in allerlei kleuren. En om er iets leuks van te kunnen maken is er verf, lijm, plakband, een doosje stiften, een pakje naalden, een setje scharen en een zakje met plak-oogjes. Die oogjes zijn erg in trek en maken een creatie af en levendig.
Wat kinderen ook trekt is het idee dat ze op deze middagen zelf mogen weten wat ze maken.
Nog voor ik alle spullen goed en wel heb uitgepakt en nog voor de officiële start van de middag, staat er al een jongetje vol enthousiasme naast me, dat is duidelijk klaar om te beginnen.
Vorige week kwam hij net aan het eind van de middag en moest ik hem teleurstellen. Hij wil nu direct van start. En dat mag.
Water voor de kwasten pak ik later wel en het uitpakken gaat gepaard met uitleg over wat hij zoal kan gebruiken. Zijn broertje kijkt mee en begint al net zo enthousiast te raken.
En niet veel later komen er nog een aantal kinderen naar de tafel. Ook zij hebben zin om iets te maken.
Naast de kosteloze materialen kunnen kinderen ook met een schouder-tasje, gemaakt van een oude binnenband en katoen, op zoek naar natuurlijke materialen: takjes, veertjes, schapenwol en blaadjes.
Iedere keer weer merk ik dat kinderen deze tasjes erg leuk vinden en zich afvragen of ze die daarna mogen houden. Helaas dat gaat niet. Al zit ik inmiddels wel te denken aan een kleine productie om te verkopen, maar dat terzijde.
Vol trots komen de kinderen na een wandelingetje terug en laten hun buit zien. En met die buit aan materialen ontstaat vaak tijdens de wandeling en het zoeken hun knutselidee.
Deze middag is goed te zien hoe er gebruik gemaakt wordt van wat er in de omgeving te vinden is en welke mogelijkheden dit geeft voor het maken en uitproberen van een creatie.
Rondom een beetje schapenwol worden kop en poten getekend, rondom veertjes een kip. Een opstekend briesje geeft aanleiding tot het maken van een vlieger,het warme weer inspireert tot het maken van een parasol en als een van de kinderen van zijn dinosaurus toch een boot maakt, volgen er meer. Er is namelijk water in de buurt waar we de bootjes in kunnen laten varen.
Er ontstaat een spel van maken, uitproberen, bijwerken, weer uitproberen, totdat de bootjes goed genoeg zijn om te blijven drijven. Daarbij valt het op dat kinderen elkaar steeds fanatieker helpen om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk bootjes het redden op het water.
Een genot om te zien hoe de ruimte voor het spelen en de aanwezige materialen de kinderen zo in hun ban heeft. En ze gaan onverstoord door en hebben moeite om te stoppen. Maar opa's en oma's, vaders en moeders moeten verder en ook ik moet opruimen. En terwijl ik dat doe geniet ik en kijk ik terug op weer een zeer geslaagde middag. Wat is er met veel plezier geknutseld en gespeeld en wat heb ik veel gezien.
Naast alle buitengewoon onverwachte ideeën, zag ik behulpzaamheid, doorzettingsvermogen, oplossend vermogen, perfectie en durf. Deze middag heeft zeker bijgedragen aan versterken van het zelfvertrouwen van deze kinderen. Mooi!
Spelmaterialen maken.Ontdek de mogelijkheden van spullen om je heen.
maandag 18 augustus 2014
donderdag 17 juli 2014
Kinderen bepalen graag zelf de regels van hun spel.
Spelen geeft kinderen de mogelijkheid van alles uit te proberen, zo ook het omgaan met regels.
Nu het vakantie is zie ik het overal om me heen: spelende kinderen. Ik kijk er graag naar. Er valt namelijk een heleboel te leren van het spel van kinderen. En kinderen leren veel tijdens het spelen. Dat leren gaat dus ook tijdens de vakantie gewoon door. Ik denk dat dit ook een van de redenen is dat we vinden dat kinderen na de vakantie zo veranderd zijn. Nu het 6 weken lang vakantie heeft, heeft het kind eindelijk genoeg tijd om lekker te spelen.
In een krantenartikel over de speeltuin van de toekomst, van Guido van Eijck ( De Volkskrant, 17 juli 2014) las ik: 'Het mooiste aan spelen is dat kinderen van alles uit kunnen proberen.'
Volgens Mathieu Gielen, onderzoeker en docent aan de TU Delft, ontwikkelen kinderen zo een besef van eigenwaarde en ontdekken ze waar ze goed in zijn.
Kinderen hebben daar ruimte voor nodig zegt Gielen. Ruimte in de zin van omgeving: dat er genoeg ruimte is om te bewegen en om te struinen en te ontdekken. Maar ook ruimte om eigen regels te bepalen en de vrijheid te voelen in hoe het speelt. Speeltuinen zullen daarom aangepast worden en veranderen in ruime natuurlijke plekken met ruimte voor fantasie. Volgens Gielen hebben volwassenen de neiging in het kader van veiligheid de kinderen te beperken, door speeltuinen aan allerlei regels en toezicht te onderwerpen.
'Kinderen blijken vaak meer aan te kunnen dan volwassenen denken.'
Het is toevallig dat ik deze week al speelde met de gedachte een blog te schrijven over het gebruik van regels en afspraken binnen het spel van kinderen. Dit met het idee om in de vakantie eens te kijken en te luisteren naar dat spel. Bijvoorbeeld op de camping, op het strand of gewoon in de achtertuin.
In mijn achtertuin werd er veel gesproken tijdens het spel tussen twee kinderen: een jongen van 8 en een meisje van 6. Hij gaf bij alles wat hij deed uitleg. "Ik was nu een graafmonster en kon met mijn handen heel diep graven. En toen veranderde ik in een superheld en kon ik jou bevrijden." Waarop het meisje zei: " Ik zat hier achter een muur en daar kon jij niet doorheen kijken. Dus je kon mij niet vinden. En je kon ook niet door die muur, want er zat ook nog een gracht." De jongen was in zijn spel vooral bezig met het duidelijk maken van zijn rol en hoe die zich met haar rol verbond. Zij was vooral haar positie en haar grenzen aan het aangeven. Ze zat zo goed verstopt dat zelfs een superheld haar niet kon vinden. De jongen legt verbinding en meet zich een belangrijke rol aan. Het meisje stelt zich sterk op. Het zegt iets over deze kinderen.
Ze gebruiken in al hun spelmomenten veel taal om goed te overleggen en af te spreken hoe er gespeeld wordt en wie welke rol heeft. Ondertussen gaat het spelen gewoon door.
Als buitenstaander valt die constante stroom aan woorden en afstemmen op elkaar op. Het is de kracht van hun samenspel. Zonder woorden zou dit niet gaan. Daarvoor liggen de ideeën te ver uit elkaar. Door in overleg met elkaar te gaan kunnen ze een gezamenlijk verhaal spelen. Heel waardevol. En passend bij wat Gielen zegt over de mogelijkheid om in het spel van alles uit te proberen: rollen, regels, grenzen en het meenemen van de ander in je verhaal.
Ruimte geven voor spel om te ontdekken waar je goed in bent en je eigenwaarde te versterken kan ook door het werken met open kosteloze materialen.
Door kinderen die vrijheid te geven om hun eigen regels te bepalen in het maken van iets en daardoor zelf te laten bepalen wat mooi is, stappen kinderen makkelijker op deze activiteit af.
"Fijn dat ik zelf mag weten wat ik ga maken."
Dit meisje wilde graag dat het knutselwerkje 'klopte'. Bloemen moeten onderaan het vel papier, want bloemen kunnen niet vliegen. De kip, beplakt met veren heeft ze nagetekend van de echte kippen die er rondliepen.
Uiteindelijk schikt ze de beker met los materiaal: ook dat moet goed zitten. Na een tocht over de kinderboerderij om veren, takjes en bloemen te vinden, is ze gaan knutselen. Al met al is ze hier ruim een uur zorgvuldig mee bezig geweest, volgens haar regels. Passen en meten, zoeken naar het juiste materiaal en denken over hoe het af te maken. Zo is het voor haar goed.
Nu het vakantie is en de kinderen de tijd hebben zou ik zeggen: neem ze mee naar speelplekken waar wat te ontdekken valt.
Nederland kent inmiddels veel natuur-speelplekken. Maar ook thuis kun je ze de ruimte geven. Gooi afvalmateriaal niet meteen weg, maar laat het liggen en kijk welke spelideeën er boven komen. Leuk en leerzaam voor iedereen!
In een krantenartikel over de speeltuin van de toekomst, van Guido van Eijck ( De Volkskrant, 17 juli 2014) las ik: 'Het mooiste aan spelen is dat kinderen van alles uit kunnen proberen.'
Volgens Mathieu Gielen, onderzoeker en docent aan de TU Delft, ontwikkelen kinderen zo een besef van eigenwaarde en ontdekken ze waar ze goed in zijn.
Kinderen hebben daar ruimte voor nodig zegt Gielen. Ruimte in de zin van omgeving: dat er genoeg ruimte is om te bewegen en om te struinen en te ontdekken. Maar ook ruimte om eigen regels te bepalen en de vrijheid te voelen in hoe het speelt. Speeltuinen zullen daarom aangepast worden en veranderen in ruime natuurlijke plekken met ruimte voor fantasie. Volgens Gielen hebben volwassenen de neiging in het kader van veiligheid de kinderen te beperken, door speeltuinen aan allerlei regels en toezicht te onderwerpen.
'Kinderen blijken vaak meer aan te kunnen dan volwassenen denken.'
Het is toevallig dat ik deze week al speelde met de gedachte een blog te schrijven over het gebruik van regels en afspraken binnen het spel van kinderen. Dit met het idee om in de vakantie eens te kijken en te luisteren naar dat spel. Bijvoorbeeld op de camping, op het strand of gewoon in de achtertuin.
In mijn achtertuin werd er veel gesproken tijdens het spel tussen twee kinderen: een jongen van 8 en een meisje van 6. Hij gaf bij alles wat hij deed uitleg. "Ik was nu een graafmonster en kon met mijn handen heel diep graven. En toen veranderde ik in een superheld en kon ik jou bevrijden." Waarop het meisje zei: " Ik zat hier achter een muur en daar kon jij niet doorheen kijken. Dus je kon mij niet vinden. En je kon ook niet door die muur, want er zat ook nog een gracht." De jongen was in zijn spel vooral bezig met het duidelijk maken van zijn rol en hoe die zich met haar rol verbond. Zij was vooral haar positie en haar grenzen aan het aangeven. Ze zat zo goed verstopt dat zelfs een superheld haar niet kon vinden. De jongen legt verbinding en meet zich een belangrijke rol aan. Het meisje stelt zich sterk op. Het zegt iets over deze kinderen.
Ze gebruiken in al hun spelmomenten veel taal om goed te overleggen en af te spreken hoe er gespeeld wordt en wie welke rol heeft. Ondertussen gaat het spelen gewoon door.
Als buitenstaander valt die constante stroom aan woorden en afstemmen op elkaar op. Het is de kracht van hun samenspel. Zonder woorden zou dit niet gaan. Daarvoor liggen de ideeën te ver uit elkaar. Door in overleg met elkaar te gaan kunnen ze een gezamenlijk verhaal spelen. Heel waardevol. En passend bij wat Gielen zegt over de mogelijkheid om in het spel van alles uit te proberen: rollen, regels, grenzen en het meenemen van de ander in je verhaal.
Ruimte geven voor spel om te ontdekken waar je goed in bent en je eigenwaarde te versterken kan ook door het werken met open kosteloze materialen.
Door kinderen die vrijheid te geven om hun eigen regels te bepalen in het maken van iets en daardoor zelf te laten bepalen wat mooi is, stappen kinderen makkelijker op deze activiteit af.
"Fijn dat ik zelf mag weten wat ik ga maken."
Dit meisje wilde graag dat het knutselwerkje 'klopte'. Bloemen moeten onderaan het vel papier, want bloemen kunnen niet vliegen. De kip, beplakt met veren heeft ze nagetekend van de echte kippen die er rondliepen.
Uiteindelijk schikt ze de beker met los materiaal: ook dat moet goed zitten. Na een tocht over de kinderboerderij om veren, takjes en bloemen te vinden, is ze gaan knutselen. Al met al is ze hier ruim een uur zorgvuldig mee bezig geweest, volgens haar regels. Passen en meten, zoeken naar het juiste materiaal en denken over hoe het af te maken. Zo is het voor haar goed.
Nu het vakantie is en de kinderen de tijd hebben zou ik zeggen: neem ze mee naar speelplekken waar wat te ontdekken valt.
Nederland kent inmiddels veel natuur-speelplekken. Maar ook thuis kun je ze de ruimte geven. Gooi afvalmateriaal niet meteen weg, maar laat het liggen en kijk welke spelideeën er boven komen. Leuk en leerzaam voor iedereen!
zondag 8 juni 2014
Vol verwachting naar de basisschool: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"
Tip:Kijk en stem af op verwachtingen van kleuters bij binnenkomst op de basisschool.
Deze week dacht ik daar even weer aan terug. Aan al die kinderen die met verwachtingen de school betreden en die je versteld doen staan met hun ideeën over school. Ik dacht aan het gesprekje dat ik had ruim 6 jaar geleden, toen ik met 6 kleuters van net 4 aan een tafeltje zat in een nieuwe groep 0. Twee van hen gaven aan dat ze graag politieagent wilden worden en dat ze daarom naar school gingen. Voor hen begon het die dag echt: eindelijk serieus bezig met leren voor de toekomst.
Want dat was de toon van het gesprek: serieus en met een doel voor ogen.
Want dat was de toon van het gesprek: serieus en met een doel voor ogen.
Met die intentie had ik nog niet gekeken naar dit groepje kinderen, maar zij kwamen met een duidelijke verwachting op school. Een verwachting ten aanzien van hun eigen ontwikkeling waarbij ik hen als leerkracht zou helpen.
En, zoals later bleek, een verwachting ten aanzien van andere kinderen. Daar werd ik me deze week weer van bewust.
In hun spel en houding naar andere kinderen kwam het thema politie en het naleven van regels dagelijks terug. Ik koppelde dat aan het feit dat ze politieagent wilden worden. Nu, met meer ervaring en met een soortgelijk spel en houding van de leerling die ik deze week ontmoette, denk ik dat bij deze kinderen de verwachting ten aanzien van groepsgenoten hoog is. Overal zijn regels en daar moet je je aan houden! Het werkt frustrerend als je merkt dat veel kinderen daar heel anders over denken. Dat kan leiden tot onbegrip uit de groep en negatief gedrag richting de groep.
Naast de sociaal-emotionele ontwikkeling speelde hier waarschijnlijk de ontwikkeling van het geweten een rol.
Tot een jaar of 5 kunnen kinderen makkelijk regels overtreden als een volwassene er niet bij is. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld om zich schuldig te voelen over het overtreden van een regel. Als je daar als kleuter al wel moeite mee hebt, ga je je vanzelf als een soort politieagent gedragen. Wellicht een interessante om eens naar te kijken bij het vermoeden van een ontwikkelingsvoorsprong bij kleuters.
Verwachtingen ten aanzien van de eigen ontwikkeling kunnen ook voor teleurstelling zorgen.
Zo was er een jongen dat op zijn eerste schooldag met een natuurencyclopedie onder de arm op school kwam.
Hij wilde zijn kennis en interesse graag delen, maar kwam bedrogen uit. Zijn juf wist even niet hoe te reageren op zo'n jonge kleuter met een eigen plan.
En de oudere kinderen uit de groep keken hem argwanend aan: wat doe jij hier met je boek? Jij hebt nog niet te vertellen hier.
De jongen was in de war en zichtbaar teleurgesteld. Maar de jongen gaf niet zomaar op. Op een middag nam hij zijn verzameling dode insecten mee om te laten zien. Toevallig was ik die middag ook in de groep en kon ik hem de aandacht geven en een luisterend oor zijn voor zijn verhalen en fascinatie voor kleine beestjes. Laat maar zien! Vanaf dat moment werd het een terugkerend ritueel op de middag dat ik in de groep was: we wisselden onze vangst uit en deelden onze interesse. De juf zag dat het werkte: openstaan voor wat het kind te vertellen had en luisteren naar het verhaal. Dat was waar dit kind behoefte aan had en waar hij op had gehoopt: als ik naar school ga leer ik nog meer over beestjes en kan ik het delen en vertellen aan de andere kinderen.
Met andere woorden: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"
Door deze en ook de andere jongens serieus te nemen ten aanzien van hun verwachtingen, geef je ze een gevoel van welkom zijn en kun je verder met ze en werken aan hun doel. Ook als het gaat om kinderen met bijzondere of andere ideeën of kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Meer lezen over beestjes:
Vieze beestjes, Gilles Bonotaux
vertaling: Edward van de Vendel
www.davidsfondsuitgeverij.be
Het beste boek voor echte Natuurtalenten, op zoek naar de bronnen in het bos.
Auke Visser, Herman de Jongh Veldwerk Nederland
Naast de sociaal-emotionele ontwikkeling speelde hier waarschijnlijk de ontwikkeling van het geweten een rol.
Tot een jaar of 5 kunnen kinderen makkelijk regels overtreden als een volwassene er niet bij is. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld om zich schuldig te voelen over het overtreden van een regel. Als je daar als kleuter al wel moeite mee hebt, ga je je vanzelf als een soort politieagent gedragen. Wellicht een interessante om eens naar te kijken bij het vermoeden van een ontwikkelingsvoorsprong bij kleuters.
Verwachtingen ten aanzien van de eigen ontwikkeling kunnen ook voor teleurstelling zorgen.
Zo was er een jongen dat op zijn eerste schooldag met een natuurencyclopedie onder de arm op school kwam.
Hij wilde zijn kennis en interesse graag delen, maar kwam bedrogen uit. Zijn juf wist even niet hoe te reageren op zo'n jonge kleuter met een eigen plan.
En de oudere kinderen uit de groep keken hem argwanend aan: wat doe jij hier met je boek? Jij hebt nog niet te vertellen hier.
De jongen was in de war en zichtbaar teleurgesteld. Maar de jongen gaf niet zomaar op. Op een middag nam hij zijn verzameling dode insecten mee om te laten zien. Toevallig was ik die middag ook in de groep en kon ik hem de aandacht geven en een luisterend oor zijn voor zijn verhalen en fascinatie voor kleine beestjes. Laat maar zien! Vanaf dat moment werd het een terugkerend ritueel op de middag dat ik in de groep was: we wisselden onze vangst uit en deelden onze interesse. De juf zag dat het werkte: openstaan voor wat het kind te vertellen had en luisteren naar het verhaal. Dat was waar dit kind behoefte aan had en waar hij op had gehoopt: als ik naar school ga leer ik nog meer over beestjes en kan ik het delen en vertellen aan de andere kinderen.
Met andere woorden: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"
Door deze en ook de andere jongens serieus te nemen ten aanzien van hun verwachtingen, geef je ze een gevoel van welkom zijn en kun je verder met ze en werken aan hun doel. Ook als het gaat om kinderen met bijzondere of andere ideeën of kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong.
Meer lezen over beestjes:
Vieze beestjes, Gilles Bonotaux
vertaling: Edward van de Vendel
www.davidsfondsuitgeverij.be
Het beste boek voor echte Natuurtalenten, op zoek naar de bronnen in het bos.
Auke Visser, Herman de Jongh Veldwerk Nederland
zondag 25 mei 2014
Spelen onderweg: Een tip om te leren kijken naar wat kinderen zien en beleven als avontuur.
Sta eens stil en kijk met andere ogen om je heen, zo wordt onderweg zijn een avontuur!
Voor kinderen is de wereld om hen heen iets om te ontdekken. Alles wat ze zien maakt ze nieuwsgierig en daagt ze uit. Wij zien dat als volwassenen vaak niet meer of zien alleen de gevaren. Soms nemen we kinderen bewust mee naar plekken waar ze heerlijk en veilig kunnen spelen en ontdekken. Als we er de tijd voor nemen en bewust stil staan bij hoe kinderen de wereld tegemoet treden kan dat spel ook onderweg spontaan ontstaan. We herkennen het ongetwijfeld!
Een stoep met een patroon nodigt al snel uit tot slootje springen of een afspraak met elkaar: "Je mag alleen op de rode tegels, goed?"
Een boom nodigt uit tot klimmen, een dijk met sneeuw nodigt uit tot sleeën, water nodigt uit om in te stampen en een verrekijker nodigt uit om door te kijken en te ontdekken. Dit ontdekken van de omgeving en ontstaan van spel gebeurde ook vandaag op het station.
Een groepje kinderen van rond de 6 jaar kwam met hun leiders het perron op. Een van hen gaf een duidelijke instructie: "Zien jullie deze tegels en dit vlak? Ik wil dat jullie daar tussen blijven tot de trein er is." De kinderen beaamden dit en het volgende gebeurde: Ze keken naar de tegels onder hun voeten en zagen dat er een patroon van glazen tegels lag tussen repen beton. De kinderen verspreidden zich precies langs de buitenste rand van het vlak dat gold als hun wachtterrein. Eén voor één liepen de kinderen achter elkaar, alsof ze het afgesproken hadden, op hun tenen en hun armen gespreid over de glazen tegels. De stenen mochten ze zo te zien niet aanraken. Hun leider had kaders aangegeven en de kinderen voelden de vrijheid om zich te bewegen binnen dat kader en zochten meteen de grenzen ervan op. Daarna veranderde hun spel. In plaats van op de tegels lopen, werd nu de uitdaging gevonden in het springen over de tegels. En daar heb je ruimte voor nodig. Een aanloop. En dus liep er een jongen uit het kader om een flinke aanloop te nemen en zijn sprong te maken. Ik vroeg me af hoe ze hiermee om zouden gaan. Net op het moment dat de jongen begon te rennen richting de tegels, werd hij tot de orde geroepen en kwam ook de trein. Game over. Waarschijnlijk hadden deze leiders zijn intentie niet gezien en werd zijn gedrag niet begrepen. Deze jongen bleef echter gericht op het vlak, was niet van plan om weg te lopen en kon die uitstap aan. Vaak kun je kinderen dat vertrouwen en die ruimte geven. In dit geval stond het waken voor de veiligheid van de hele groep bovenaan.
Die nodigden echt uit tot spel en ik was verrast door wat ik had gezien.
Zo makkelijk kan spel onderweg ontstaan. Het deed me denken aan ervaringen eerder deze week...
Een oudere man fietste voor me en ging met zichzelf de uitdaging aan om al fietsend tussen de hekjes door te gaan zonder te stoppen of ze te raken. Dat lukte en ik hoorde een vreugde kreet. Tijdens een wandeling met mijn kinderen pakte mijn zoon alle randjes en schuine hellingen mee die hij op zijn pad tegenkwam. Ook de verrekijker nodigde uit tot spel en onderzoek. De zon scheen fel door de kijker en zou misschien wel een stukje draad, dat op de grond lag, in brand kunnen zetten. Dus dat moest onderzocht worden. Nou ja, even....we hebber er 10 minuten gestaan. Geen vlammetje door de zon, maar genoten hebben we wel.
Zelf voelde ik ineens de drang opkomen om over een vuilnisbak te springen. Hij deed me verdacht veel denken aan de bok die ik vroeger in de gymzaal zag staan. Die dag had ik een jurkje aan, dus liet ik het zitten, maar een volgende keer bij het dragen van een broek ga ik het doen: bokspringen over de vuilnisbak!
Niets hoeft, alles mag. Maar mocht je tijd hebben om stil te staan, kijk dan eens goed om je heen.
Onderweg zijn kan zo voor iedereen een spel en een avontuur worden. Daar doe je je kinderen maar ook jezelf een groot plezier mee!
vrijdag 9 mei 2014
Tussen de vogels zit Konijn Flappie, mag dat?
Hoe eigen mag het cadeautje voor moederdag zijn?
Komende zondag is het moederdag. Dat betekent dat er in de afgelopen maand op de scholen druk gewerkt is aan een moederdagcadeau. En het is aan de leerkrachten om ieder jaar weer iets nieuws te bedenken. Dat valt natuurlijk niet mee! Er worden hoge eisen gesteld aan de originaliteit en uitvoering en hoe meer moederdag nadert hoe groter de spanning.
Zo is er vaak vlak voor moederdag een verbod voor moeders om de klas in te komen: ze mogen het cadeautje immers nog niet zien! En dus hangen er doeken voor de deuren met daarop een bordje: Verboden voor moeders!
Nu zat ik me af te vragen hoe het is gegaan die afgelopen maand met dat geknutsel aan het moederdagcadeau.
Is het weer een prestige kwestie en een race tegen de klok of valt het mee deze keer?
Uit ervaring weet ik namelijk, dat er vaak één voorbeeld is dat door alle kinderen braaf moet worden nagemaakt, zodat het zoveel mogelijk lijkt op dat wat de leerkracht heeft gemaakt. Ook dat valt niet mee. Er zal daarom ook best wat hulp geboden zijn om al die kinderen met een fatsoenlijk ogend cadeautje naar huis te kunnen laten gaan. Ten minste als het is gegaan zoals ik denk dat het nog vaak gaat. En dat betekent extra druk voor de leerkracht.
De leerkracht die druk is met het maken van de cadeautjes, omdat de kinderen er te weinig van hun eigen ideeën en eigen manier van uitvoeren in mogen stoppen. Want dat krijg je een onogelijk cadeau.
Toch is er een manier om de kinderen zoveel mogelijk zelf te laten doen en de leerkracht werk uit handen te nemen. Dat begint met het bijstellen van verwachtingen en eisen. Eisen ten aanzien van het uiterlijk van het product: het cadeau. En wederzijdse verwachtingen ten aanzien van de uitvoering. Die kun je bijstellen. Door bijvoorbeeld het kind de ruimte te geven naar eigen inzicht te knippen en te plakken, in plaats van precies op de voorgeschreven plek. Dan zul je vanzelf ervaren dat kinderen veel zelf kunnen. Daarbij zullen ze ook heus wel vragen om hulp, maar die hulpvraag gaat dan vaak om het meedenken in het oplossen van problemen: "De poten blijven niet vastzitten zoals ik dat wil, hoe kan ik dat doen?"
Loslaten en begeleiden, in plaats van overnemen en leiden.
Willen ouders en leerkrachten beide dat het wel een perfect ogend cadeau wordt, dan houden ze verwachtingen hoog. Zo hoog dat een kind daar niet aan kan voldoen en de leerkracht het overneemt.
Daarmee ontnemen we het kind de vaardigheden en het plezier om zelf iets te maken voor moeder, creëren we onzekerheid en faalangst. Het kind zal niet vragen om hulp, maar zeggen dat het dit niet kan.
Een kind kan het immers nooit zo goed als een leerkracht! Een gevoel van trots blijft uit.
Dus mag een cadeautje voor moederdag iets eigens zijn? Naar eigen idee en uitvoering?
Het eindresultaat zal het in de ogen van volwassenen niet perfect zijn, maar wel eigen en met een gevoel van trots. Volgens mij is dat moeders heel wat waard!
Bovendien zal er een grote variatie te zien zijn aan cadeaus en dat is ook wat waard. Het laat zien hoe kinderen werken, welke ideeën ze hebben en wat ze belangrijk of mooi vinden. Ieder kind zal een verhaal hebben over zijn eigen proces of eindresultaat.
Dat is ook zo in het geval van Flappie. Het konijn tussen de vogels.
Het idee is om een vogel te maken die middag naar eigen idee. Dat lukt de meeste kinderen na het bekijken van wat ideeën best goed. Toch lukt het een van de kinderen niet om zomaar een vogel te maken. Zij is gewend alles naar voorbeeld te maken. Ze komt na een tijdje met een mooie eigen oplossing: er hangt een plaatje van een konijn. Dat kan ze wel! En dus staat er aan het eind van de middag tussen allemaal vogels, één konijn: Flappie. En dat mag. Op deze manier kan ze haar eigen manier van knutselen uitvoeren: werken volgens het plaatje.
Het resultaat is een geheel naar eigen idee gevormd konijn waar zij heel trots op is.
Verwachtingen bijstellen en begeleiden van het eigen proces, geeft mooie resultaten.
Dat geldt wat mij betreft ook voor het moederdagcadeau: maak het tot een creatie van het kind. Waardevol voor moeder en kind. Het is een tip voor wie het rustiger aan wil doen. Misschien handig voor de al weer snel naderende vaderdag?
vrijdag 25 april 2014
Houdt 'Koning Willem' ook van gezelschapsspellen?
Een ouderavond over spelen en de strategische inzetbaarheid van gezelsschapsspelletjes.
Dat Koningsdag al op scholen werd gevierd en nu echt een feit is, deed me denken aan de ouderavond over spelen die ik vorige week gaf op een basisschool. Wat die feiten met elkaar te maken hebben leg ik even uit.
Op Koningsdag wordt de verjaardag van onze Koning Willem gevierd. In de stad Deventer staat Koning Willem echter beter bekend als een spellenwinkel. Een winkel waar vooral veel gezelschapsspellen te vinden zijn. Je kunt er zowel binnen als buiten plaatsnemen en ter plekke een spelletje doen en uitproberen, maar dat ter zijde. Die gezelschapsspellen die je daar dus kunt kopen, kwamen vorige week op de ouderavond ter sprake. En zodoende dacht ik terug aan vorige week.
Het ging die avond over spelen, over spelontwikkeling, over kliederen met zand en water en het belang daarvan voor de ontwikkeling.
Het ging ook over het spelen op verschillende niveaus, over speelafspraken en het spelen thuis. Het hàd kunnen gaan over de achtergronden en het plezier van een eigen hut, over het vergroten van de creativiteit en het oplossend vermogen door te spelen, maar dat deed het niet.
Tijdens het interactieve deel kwam het gesprek regelmatig op het moeilijk kunnen samenspelen. Zeker als kinderen eigenlijk andere interesses hebben of gewoon een ander type kind zijn. Dan kan het zijn dat kinderen los van elkaar alleen spelen, terwijl zij zelf het idee hebben samen te spelen omdat ze samen onder 1 dak spelen. Ook goed natuurlijk!
Samenspelen, zeker samen een rollenspel spelen, vraagt om goede sociale vaardigheden en goed overleg.
Wie speelt welke rol en wat gebeurt er vervolgens in het spel? Daar moet je het samen over eens worden. Heel vaak gaat dat goed en heb je er als ouder geen omkijken naar. Maar wat doe je als dat vrije spelen niet vanzelf gaat? Dat er onenigheid is of gewoon een hoop onrust vanwege het niet begrijpen van elkaar of niet willen begrijpen van elkaar.
Het is belangrijk te weten dat kinderen dus echt wel iets moeten kunnen om een 'doenalsof' spel op een leuke manier met elkaar te spelen. Doen alsof vraagt ook van een kind zichzelf te durven laten zien. En dat is spannend. Want wat vindt de ander ervan dat je zijn vader of moeder speelt, of als jij politieagent bent en dus ineens de baas bent? Het kan ongemakkelijk voelen om een rol te spelen die niet bij je past. Bij het spelen van een gezelschapsspel hoeft dit niet.
Een gezelsschapsspel is door zijn regels gekaderd, je hoeft geen rol te spelen en jezelf niet te laten zien.
Het spelen van een gezelsschapsspel is laagdrempelig voor kinderen die elkaar nog niet zo goed kennen, of kinderen die niet zo zeker zijn van zichzelf. De keuze voor dit regelspel kan dus daar mee te maken hebben. Het geeft deze kinderen houvast en helpt in het opbouwen van een vertrouwensrelatie.
Toen ik daar tijdens de ouderavond over sprak, werd dit beaamd door een van de ouders.
Zij kwam met een mooi voorbeeld. Vier jongens die met elkaar hadden afgesproken, maar niet tot een gezamenlijke keuze in vrij spel konden komen, wilden wel iets samen doen. Twee van hen hadden nog nooit bij dit vriendje gespeeld en vonden het spannend. Door als ouder deze kinderen een grappig bordspel aan te reiken konden ze toch iets samen doen.
Uiteindelijk hadden ze die middag zoveel plezier dat ze tijdens een volgende speelafspraak meteen naar dat gezelschapsspel vroegen.
Dat klonk als een succesje. Een speelsucces dankzij het gezelschapsspel.
Wie speelt welke rol en wat gebeurt er vervolgens in het spel? Daar moet je het samen over eens worden. Heel vaak gaat dat goed en heb je er als ouder geen omkijken naar. Maar wat doe je als dat vrije spelen niet vanzelf gaat? Dat er onenigheid is of gewoon een hoop onrust vanwege het niet begrijpen van elkaar of niet willen begrijpen van elkaar.
Het is belangrijk te weten dat kinderen dus echt wel iets moeten kunnen om een 'doenalsof' spel op een leuke manier met elkaar te spelen. Doen alsof vraagt ook van een kind zichzelf te durven laten zien. En dat is spannend. Want wat vindt de ander ervan dat je zijn vader of moeder speelt, of als jij politieagent bent en dus ineens de baas bent? Het kan ongemakkelijk voelen om een rol te spelen die niet bij je past. Bij het spelen van een gezelschapsspel hoeft dit niet.
Een gezelsschapsspel is door zijn regels gekaderd, je hoeft geen rol te spelen en jezelf niet te laten zien.
Het spelen van een gezelsschapsspel is laagdrempelig voor kinderen die elkaar nog niet zo goed kennen, of kinderen die niet zo zeker zijn van zichzelf. De keuze voor dit regelspel kan dus daar mee te maken hebben. Het geeft deze kinderen houvast en helpt in het opbouwen van een vertrouwensrelatie.
Toen ik daar tijdens de ouderavond over sprak, werd dit beaamd door een van de ouders.
Zij kwam met een mooi voorbeeld. Vier jongens die met elkaar hadden afgesproken, maar niet tot een gezamenlijke keuze in vrij spel konden komen, wilden wel iets samen doen. Twee van hen hadden nog nooit bij dit vriendje gespeeld en vonden het spannend. Door als ouder deze kinderen een grappig bordspel aan te reiken konden ze toch iets samen doen.
Uiteindelijk hadden ze die middag zoveel plezier dat ze tijdens een volgende speelafspraak meteen naar dat gezelschapsspel vroegen.
Dat klonk als een succesje. Een speelsucces dankzij het gezelschapsspel.
dinsdag 15 april 2014
Maak je eigen vogel tijdens de knutselmiddag in de meivakantie!
Meivakantie - activiteit op de Ulebelt vanuit Spel in Beeld:
Zin in gezellig getjilp in de tuin? Maak je eigen
vogel tijdens de knutselmiddag!
Kom vrijdag 2 mei naar de Ulebelt!
In mei leggen alle vogels
een ei! We gaan deze middag van allerlei materialen rare snoeshanen en andere
bijzondere vogels maken. En wie weet ontdekken we hoe hun eieren eruit zien….
Heb jij spullen in huis waarmee je ook van die speciale vogels kunt maken?
Dan mag je deze spullen
meenemen en een vogel maken zoals jij dat wilt!
Er wordt gezorgd voor een
paar flinke dozen met kosteloos materiaal, verf, naald en draad, scharen en
lijm, waarmee je aan de slag kunt.
Bovendien kan er op de
Ulebelt zelf ook nog gezocht worden naar veertjes, takjes, blaadjes en meer om
je vogel nog mooier te maken!
Tip: wat
dacht je van een vogel voor Moederdag?
Waar en wanneer?
-Vrijdag 2 mei 2014
-In het Uilennest op de
Ulebelt, Maatmansweg 3 Colmschate (zie www.ulebelt.nl)
-Van 14.00 – 16.00 vrije
inloop
-Voor kinderen van 4 – 12
jaar ( kinderen tot 4 jaar met begeleiding ook welkom!)
-Kosten: € 3,50 pp (
inclusief limonade)
-Opgeven mag, hoeft niet.
-Neem gerust spullen mee:
lapjes, gekleurde papiertjes, rietjes, knopen, alles kan!
Ik heb zin er samen met
jullie een leuke middag van te maken! Tot dan.
Maike Fakkert.
Spel in Beeld Praktijk voor speltherapie en spel.
Graaf van Burenstraat 17, 7411 RT, Deventer
spelinbeeld@home.nl,
0650943151.
Abonneren op:
Posts (Atom)