Simpele materialen en ruimte voor buitenspel brengt creatieve processen bij kinderen op gang.

De materialen in combinatie met de ruimte om dingen uit te proberen, zorgen voor een bijna onophoudelijke stroom aan creaties. 

Alle ingrediënten zijn er die middag als ik de laatste knutselactiviteit tijdens de zomervakantie organiseer. De zon en de temperatuur zorgen ervoor dat het buiten zijn aangenaam is. Het is gezellig druk met ouders, grootouders en kinderen. Ik heb voldoende en gevarieerd kosteloos materiaal bij me, van plastic, karton, eierdozen, doppen, bolletjes katoen, grote stukken papier, tot oude binnenbanden en lapjes in allerlei kleuren. En om er iets leuks van te kunnen maken is er verf, lijm, plakband, een doosje stiften, een pakje naalden, een setje scharen en een zakje met plak-oogjes. Die oogjes zijn erg in trek en maken een creatie af en levendig. 
Wat kinderen ook trekt is het idee dat ze op deze middagen zelf mogen weten wat ze maken. 

Nog voor ik alle spullen goed en wel heb uitgepakt en nog voor de officiële start van de middag, staat er al een jongetje vol enthousiasme naast me, dat is duidelijk klaar om te beginnen. 

Vorige week kwam hij net aan het eind van de middag en moest ik hem teleurstellen. Hij wil nu direct van start. En dat mag.
Water voor de kwasten pak ik later wel en het uitpakken gaat gepaard met uitleg over wat hij zoal kan gebruiken. Zijn broertje kijkt mee en begint al net zo enthousiast te raken. 
En niet veel later komen er nog een aantal kinderen naar de tafel. Ook zij hebben zin om iets te maken. 

Naast de kosteloze materialen kunnen kinderen ook met een schouder-tasje, gemaakt van een oude binnenband en katoen, op zoek naar natuurlijke materialen: takjes, veertjes, schapenwol en blaadjes.
Iedere keer weer merk ik dat kinderen deze tasjes erg leuk vinden en zich afvragen of ze die daarna mogen houden. Helaas dat gaat niet. Al zit ik inmiddels wel te denken aan een kleine productie om te verkopen, maar dat terzijde. 

Vol trots komen de kinderen na een wandelingetje terug en laten hun buit zien. En met die buit aan materialen ontstaat vaak tijdens de wandeling en het zoeken hun knutselidee. 

Deze middag is goed te zien hoe er gebruik gemaakt wordt van wat er in de omgeving te vinden is en welke mogelijkheden dit geeft voor het maken en uitproberen van een creatie.


Rondom een beetje schapenwol worden kop en poten getekend, rondom veertjes een kip. Een opstekend briesje geeft aanleiding tot het maken van een vlieger,het warme weer inspireert tot het maken van een parasol en als een van de kinderen van zijn dinosaurus toch een boot maakt, volgen er meer. Er is namelijk water in de buurt waar we de bootjes in kunnen laten varen. 


Er ontstaat een spel van maken, uitproberen, bijwerken, weer uitproberen, totdat de bootjes goed genoeg zijn om te blijven drijven. Daarbij valt het op dat kinderen elkaar steeds fanatieker helpen om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk bootjes het redden op het water. 
Een genot om te zien hoe de ruimte voor het spelen en de aanwezige materialen de kinderen zo in hun ban heeft. En ze gaan onverstoord door en hebben moeite om te stoppen. Maar opa's en oma's, vaders en moeders moeten verder en ook ik moet opruimen. En terwijl ik dat doe geniet ik en kijk ik terug op weer een zeer geslaagde middag. Wat is er met veel plezier geknutseld en gespeeld en wat heb ik veel gezien.

Naast alle buitengewoon onverwachte ideeën, zag ik behulpzaamheid, doorzettingsvermogen, oplossend vermogen, perfectie en durf. Deze middag heeft zeker bijgedragen aan versterken van het zelfvertrouwen van deze kinderen. Mooi!

Kinderen bepalen graag zelf de regels van hun spel.

Spelen geeft kinderen de mogelijkheid van alles uit te proberen, zo ook het omgaan met regels.

Nu het vakantie is zie ik het overal om me heen: spelende kinderen. Ik kijk er graag naar. Er valt namelijk een heleboel te leren van het spel van kinderen. En kinderen leren veel tijdens het spelen. Dat leren gaat dus ook tijdens de vakantie gewoon door. Ik denk dat dit ook een van de redenen is dat we vinden dat kinderen na de vakantie zo veranderd zijn. Nu het 6 weken lang vakantie heeft, heeft het kind eindelijk genoeg tijd om lekker te spelen. 

In een krantenartikel over de speeltuin van de toekomst, van Guido van Eijck ( De Volkskrant, 17 juli 2014) las ik: 'Het mooiste aan spelen is dat kinderen van alles uit kunnen proberen.' 

Volgens Mathieu Gielen, onderzoeker en docent aan de TU Delft, ontwikkelen kinderen zo een besef van eigenwaarde en ontdekken ze waar ze goed in zijn. 

Kinderen hebben daar ruimte voor nodig zegt Gielen. Ruimte in de zin van omgeving: dat er genoeg ruimte is om te bewegen en om te struinen en te ontdekken. Maar ook ruimte om eigen regels te bepalen en de vrijheid te voelen in hoe het speelt. Speeltuinen zullen daarom aangepast worden en veranderen in ruime natuurlijke plekken met ruimte voor fantasie. Volgens Gielen hebben volwassenen de neiging in het kader van veiligheid de kinderen te beperken, door speeltuinen aan allerlei regels en toezicht te onderwerpen.

'Kinderen blijken vaak meer aan te kunnen dan volwassenen denken.'

Het is toevallig dat ik deze week al speelde met de gedachte een blog te schrijven over het gebruik van regels en afspraken binnen het spel van kinderen. Dit met het idee om in de vakantie eens te kijken en te luisteren naar dat spel. Bijvoorbeeld op de camping, op het strand of gewoon in de achtertuin.

In mijn achtertuin werd er veel gesproken tijdens het spel tussen twee kinderen: een jongen van 8 en een meisje van 6. Hij gaf bij alles wat hij deed uitleg. "Ik was nu een graafmonster en kon met mijn handen heel diep graven. En toen veranderde ik in een superheld en kon ik jou bevrijden." Waarop het meisje zei: " Ik zat hier achter een muur en daar kon jij niet doorheen kijken. Dus je kon mij niet vinden. En je kon ook niet door die muur, want er zat ook nog een gracht."  De jongen was in zijn spel vooral bezig met het duidelijk maken van zijn rol en hoe die zich met haar rol verbond. Zij was vooral haar positie en haar grenzen aan het aangeven. Ze zat zo goed verstopt dat zelfs een superheld haar niet kon vinden. De jongen legt verbinding en meet zich een belangrijke rol aan. Het meisje stelt zich sterk op. Het zegt iets over deze kinderen.

Ze gebruiken in al hun spelmomenten veel taal om goed te overleggen en af te spreken hoe er gespeeld wordt en wie welke rol heeft. Ondertussen gaat het spelen gewoon door. 

Als buitenstaander valt die constante stroom aan woorden en afstemmen op elkaar op. Het is de kracht van hun samenspel. Zonder woorden zou dit niet gaan. Daarvoor liggen de ideeën te ver uit elkaar. Door in overleg met elkaar te gaan kunnen ze een gezamenlijk verhaal spelen. Heel waardevol. En passend bij wat Gielen zegt over de mogelijkheid om in het spel van alles uit te proberen: rollen, regels, grenzen en het meenemen van de ander in je verhaal. 




Ruimte geven voor spel om te ontdekken waar je goed in bent en je eigenwaarde te versterken kan ook door het werken met open kosteloze materialen.

Door kinderen die vrijheid te geven om hun eigen regels te bepalen in het maken van iets en daardoor zelf te laten bepalen wat mooi is, stappen kinderen makkelijker op deze activiteit af. 
"Fijn dat ik zelf mag weten wat ik ga maken."

Dit meisje wilde graag dat het knutselwerkje 'klopte'. Bloemen moeten onderaan het vel papier, want bloemen kunnen niet vliegen. De kip, beplakt met veren heeft ze nagetekend van de echte kippen die er rondliepen.

Uiteindelijk schikt ze de beker met los materiaal: ook dat moet goed zitten. Na een tocht over de kinderboerderij om veren, takjes en bloemen te vinden, is ze gaan knutselen. Al met al is ze hier ruim een uur zorgvuldig mee bezig geweest, volgens haar regels. Passen en meten, zoeken naar het juiste materiaal en denken over hoe het af te maken. Zo is het voor haar goed. 

Nu het vakantie is en de kinderen de tijd hebben zou ik zeggen: neem ze mee naar speelplekken waar wat te ontdekken valt.

Nederland kent inmiddels veel natuur-speelplekken. Maar ook thuis kun je ze de ruimte geven. Gooi afvalmateriaal niet meteen weg, maar laat het liggen en kijk welke spelideeën er boven komen. Leuk en leerzaam voor iedereen!

Vol verwachting naar de basisschool: "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!"

Tip:Kijk en stem af op verwachtingen van kleuters bij binnenkomst op de basisschool.

Deze week dacht ik daar even weer aan terug. Aan al die kinderen die met verwachtingen de school betreden en die je versteld doen staan met hun ideeën over school. Ik dacht aan het gesprekje dat ik had ruim 6 jaar geleden, toen ik met 6 kleuters van net 4 aan een tafeltje zat in een nieuwe groep 0. Twee van hen gaven aan dat ze graag politieagent wilden worden en dat ze daarom naar school gingen. Voor hen begon het die dag echt: eindelijk serieus bezig met leren voor de toekomst.

Want dat was de toon van het gesprek: serieus en met een doel voor ogen. 

Met die intentie had ik nog niet gekeken naar dit groepje kinderen, maar zij kwamen met een duidelijke verwachting op school. Een verwachting ten aanzien van hun eigen ontwikkeling waarbij ik hen als leerkracht zou helpen. 
En, zoals later bleek, een verwachting ten aanzien van andere kinderen. Daar werd ik me deze week weer van bewust.

In hun spel en houding naar andere kinderen kwam het thema politie en het naleven van regels dagelijks terug. Ik koppelde dat aan het feit dat ze politieagent wilden worden. Nu, met meer ervaring en met een soortgelijk spel en houding van de leerling die ik deze week ontmoette, denk ik dat bij deze kinderen de verwachting ten aanzien van groepsgenoten hoog is. Overal zijn regels en daar moet je je aan houden! Het werkt frustrerend als je merkt dat veel kinderen daar heel anders over denken. Dat kan leiden tot onbegrip uit de groep en negatief gedrag richting de groep. 

Naast de sociaal-emotionele ontwikkeling speelde hier waarschijnlijk de ontwikkeling van het geweten een rol. 

Tot een jaar of 5 kunnen kinderen makkelijk regels overtreden als een volwassene er niet bij is. Het geweten is nog niet voldoende ontwikkeld om zich schuldig te voelen over het overtreden van een regel. Als je daar als kleuter al wel moeite mee hebt, ga je je vanzelf als een soort politieagent gedragen. Wellicht een interessante om eens naar te kijken bij het vermoeden van een ontwikkelingsvoorsprong bij kleuters.

Verwachtingen ten aanzien van de eigen ontwikkeling kunnen ook voor teleurstelling zorgen.
Zo was er een jongen dat op zijn eerste schooldag met een natuurencyclopedie onder de arm op school kwam. 
Hij wilde zijn kennis en interesse graag delen, maar kwam bedrogen uit. Zijn juf wist even niet hoe te reageren op zo'n jonge kleuter met een eigen plan. 


En de oudere kinderen uit de groep keken hem argwanend aan: wat doe jij hier met je boek? Jij hebt nog niet te vertellen hier. 

De jongen was in de war en zichtbaar teleurgesteld. Maar de jongen gaf niet zomaar op. Op een middag nam hij zijn verzameling dode insecten mee om te laten zien. Toevallig was ik die middag ook in de groep en kon ik hem de aandacht geven en een luisterend oor zijn voor zijn verhalen en fascinatie voor kleine beestjes. Laat maar zien! Vanaf dat moment werd het een terugkerend ritueel op de middag dat ik in de groep was: we wisselden onze vangst uit en deelden onze interesse. De juf zag dat het werkte: openstaan voor wat het kind te vertellen had en luisteren naar het verhaal. Dat was waar dit kind behoefte aan had en waar hij op had gehoopt: als ik naar school ga leer ik nog meer over beestjes en kan ik het delen en vertellen aan de andere kinderen. 

Met andere woorden:  "Juf, ik krijg de vertelkriebels van beestjes!" 

Door deze en ook de andere jongens serieus te nemen ten aanzien van hun verwachtingen, geef je ze een gevoel van welkom zijn en kun je verder met ze en werken aan hun doel. Ook als het gaat om kinderen met bijzondere of andere ideeën of kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong. 



Meer lezen over beestjes: 

Vieze beestjes, Gilles Bonotaux 
vertaling: Edward van de Vendel 

www.davidsfondsuitgeverij.be

Het beste boek voor echte Natuurtalenten, op zoek naar de bronnen in het bos.
Auke Visser, Herman de Jongh Veldwerk Nederland

Spelen onderweg: Een tip om te leren kijken naar wat kinderen zien en beleven als avontuur.

Sta eens stil en kijk met andere ogen om je heen, zo wordt onderweg zijn een avontuur!

Voor kinderen is de wereld om hen heen iets om te ontdekken. Alles wat ze zien maakt ze nieuwsgierig en daagt ze uit. Wij zien dat als volwassenen vaak niet meer of zien alleen de gevaren. Soms nemen we kinderen bewust mee naar plekken waar ze heerlijk en veilig kunnen spelen en ontdekken. Als we er de tijd voor nemen en bewust stil staan bij hoe kinderen de wereld tegemoet treden kan dat spel ook onderweg spontaan ontstaan. We herkennen het ongetwijfeld!

Een stoep met een patroon nodigt al snel uit tot slootje springen of een afspraak met elkaar: "Je mag alleen op de rode tegels, goed?" 

Een boom nodigt uit tot klimmen, een dijk met sneeuw nodigt uit tot sleeën, water nodigt uit om in te stampen en een verrekijker nodigt uit om door te kijken en te ontdekken. Dit ontdekken van de omgeving en ontstaan van spel gebeurde ook vandaag op het station. 

Een groepje kinderen van rond de 6 jaar kwam met hun leiders het perron op. Een van hen gaf een duidelijke instructie: "Zien jullie deze tegels en dit vlak? Ik wil dat jullie daar tussen blijven tot de trein er is." De kinderen beaamden dit en het volgende gebeurde: Ze keken naar de tegels onder hun voeten en zagen dat er een patroon van glazen tegels lag tussen repen beton. De kinderen verspreidden zich precies langs de buitenste rand van het vlak dat gold als hun wachtterrein. Eén voor één liepen de kinderen achter elkaar, alsof ze het afgesproken hadden, op hun tenen en hun armen gespreid over de glazen tegels. De stenen mochten ze zo te zien niet aanraken. Hun leider had kaders aangegeven en de kinderen voelden de vrijheid om zich te bewegen binnen dat kader en zochten meteen de grenzen ervan op. Daarna veranderde hun spel. In plaats van op de tegels lopen, werd nu de uitdaging gevonden in het springen over de tegels. En daar heb je ruimte voor nodig. Een aanloop. En dus liep er een jongen uit het kader om een flinke aanloop te nemen en zijn sprong te maken. Ik vroeg me af hoe ze hiermee om zouden gaan.  Net op het moment dat de jongen begon te rennen richting de tegels, werd hij tot de orde geroepen en kwam ook de trein. Game over. Waarschijnlijk hadden deze leiders zijn intentie niet gezien en werd zijn gedrag niet begrepen. Deze jongen bleef echter gericht op het vlak, was niet van plan om weg te lopen en kon die uitstap aan. Vaak kun je kinderen dat vertrouwen en die ruimte geven. In dit geval stond het waken voor de veiligheid van de hele groep bovenaan. 

Ik bleef nog even naar de tegels kijken. 

Die nodigden echt uit tot spel en ik was verrast door wat ik had gezien. 

Zo makkelijk kan spel onderweg ontstaan. Het deed me denken aan ervaringen eerder deze week... 

Een oudere man fietste voor me en ging met zichzelf de uitdaging aan om al fietsend tussen de hekjes door te gaan zonder te stoppen of ze te raken. Dat lukte en ik hoorde een vreugde kreet. Tijdens een wandeling met mijn kinderen pakte mijn zoon alle randjes en schuine hellingen mee die hij op zijn pad tegenkwam. Ook de verrekijker nodigde uit tot spel en onderzoek. De zon scheen fel door de kijker en zou misschien wel een stukje draad, dat op de grond lag, in brand kunnen zetten. Dus dat moest onderzocht worden. Nou ja, even....we hebber er 10 minuten gestaan. Geen vlammetje door de zon, maar genoten hebben we wel.

Zelf voelde ik ineens de drang opkomen om over een vuilnisbak te springen. Hij deed me verdacht veel denken aan de bok die ik vroeger in de gymzaal zag staan. Die dag had ik een jurkje aan, dus liet ik het zitten, maar een volgende keer bij het dragen van een broek ga ik het doen: bokspringen over de vuilnisbak!

Niets hoeft, alles mag. Maar mocht je tijd hebben om stil te staan, kijk dan eens goed om je heen. 

Onderweg zijn kan zo voor iedereen een spel en een avontuur worden. Daar doe je je kinderen maar ook jezelf een groot plezier mee!

Tussen de vogels zit Konijn Flappie, mag dat?

Hoe eigen mag het cadeautje voor moederdag zijn?

Komende zondag is het moederdag. Dat betekent dat er in de afgelopen maand op de scholen druk gewerkt is aan een moederdagcadeau. En het is aan de leerkrachten om ieder jaar weer iets nieuws te bedenken. Dat valt natuurlijk niet mee! Er worden hoge eisen gesteld aan de originaliteit en uitvoering en hoe meer moederdag nadert hoe groter de spanning. 

Zo is er vaak vlak voor moederdag een verbod voor moeders om de klas in te komen: ze mogen het cadeautje immers nog niet zien! En dus hangen er doeken voor de deuren met daarop een bordje: Verboden voor moeders!

Nu zat ik me af te vragen hoe het is gegaan die afgelopen maand met dat geknutsel aan het moederdagcadeau. 

Is het weer een prestige kwestie en een race tegen de klok of valt het mee deze keer? 

Uit ervaring weet ik namelijk, dat er vaak één voorbeeld is dat door alle kinderen braaf moet worden nagemaakt, zodat het zoveel mogelijk lijkt op dat wat de leerkracht heeft gemaakt. Ook dat valt niet mee. Er zal daarom ook best wat hulp geboden zijn om al die kinderen met een fatsoenlijk ogend cadeautje naar huis te kunnen laten gaan. Ten minste als het is gegaan zoals ik denk dat het nog vaak gaat. En dat betekent extra druk voor de leerkracht.

De leerkracht die druk is met het maken van de cadeautjes, omdat de kinderen er te weinig van hun eigen ideeën en eigen manier van uitvoeren in mogen stoppen. Want dat krijg je een onogelijk cadeau. 

Toch is er een manier om de kinderen zoveel mogelijk zelf te laten doen en de leerkracht werk uit handen te nemen. Dat begint met het bijstellen van verwachtingen en eisen. Eisen ten aanzien van het uiterlijk van het product: het cadeau. En wederzijdse verwachtingen ten aanzien van de uitvoering. Die kun je bijstellen. Door bijvoorbeeld het kind de ruimte te geven naar eigen inzicht te knippen en te plakken, in plaats van precies op de voorgeschreven plek. Dan zul je vanzelf ervaren dat kinderen veel zelf kunnen. Daarbij zullen ze ook heus wel vragen om hulp, maar die hulpvraag gaat dan vaak om het meedenken in het oplossen van problemen: "De poten blijven niet vastzitten zoals ik dat wil, hoe kan ik dat doen?"  

Loslaten en begeleiden, in plaats van overnemen en leiden. 

Willen ouders en leerkrachten beide dat het wel een perfect ogend cadeau wordt, dan houden ze verwachtingen hoog. Zo hoog dat een kind daar niet aan kan voldoen en de leerkracht het overneemt. 

Daarmee ontnemen we het kind de vaardigheden en het plezier om zelf iets te maken voor moeder, creëren we onzekerheid en faalangst. Het kind zal niet vragen om hulp, maar zeggen dat het dit niet kan.

Een kind kan het immers nooit zo goed als een leerkracht! Een gevoel van trots blijft uit.

Dus mag een cadeautje voor moederdag iets eigens zijn? Naar eigen idee en uitvoering? 

Het eindresultaat zal het in de ogen van volwassenen niet perfect zijn, maar wel eigen en met een gevoel van trots. Volgens mij is dat moeders heel wat waard!

Bovendien zal er een grote variatie te zien zijn aan cadeaus en dat is ook wat waard. Het laat zien hoe kinderen werken, welke ideeën ze hebben en wat ze belangrijk of mooi vinden. Ieder kind zal een verhaal hebben over zijn eigen proces of eindresultaat. 

Dat is ook zo in het geval van Flappie. Het konijn tussen de vogels. 

Het idee is om een vogel te maken die middag naar eigen idee. Dat lukt de meeste kinderen na het bekijken van wat ideeën best goed. Toch lukt het een van de kinderen niet om zomaar een vogel te maken. Zij is gewend alles naar voorbeeld te maken. Ze komt na een tijdje met een mooie eigen oplossing: er hangt een plaatje van een konijn. Dat kan ze wel! En dus staat er aan het eind van de middag tussen allemaal vogels, één konijn: Flappie. En dat mag. Op deze manier kan ze haar eigen manier van knutselen uitvoeren: werken volgens het plaatje.

Het resultaat is een geheel naar eigen idee gevormd konijn waar zij heel trots op is. 

Verwachtingen bijstellen en begeleiden van het eigen proces, geeft mooie resultaten.

Dat geldt wat mij betreft ook voor het moederdagcadeau: maak het tot een creatie van het kind. Waardevol voor moeder en kind. Het is een tip voor wie het rustiger aan wil doen. Misschien handig voor de al weer snel naderende vaderdag?

Houdt 'Koning Willem' ook van gezelschapsspellen?

Een ouderavond over spelen en de strategische inzetbaarheid van gezelsschapsspelletjes.

Dat Koningsdag al op scholen werd gevierd en nu echt een feit is, deed me denken aan de ouderavond over spelen die ik vorige week gaf op een basisschool. Wat die feiten met elkaar te maken hebben leg ik even uit.

Op Koningsdag wordt de verjaardag van onze Koning Willem gevierd. In de stad Deventer staat Koning Willem echter beter bekend als een spellenwinkel. Een winkel waar vooral veel gezelschapsspellen te vinden zijn. Je kunt er zowel binnen als buiten plaatsnemen en ter plekke een spelletje doen en uitproberen, maar dat ter zijde. Die gezelschapsspellen die je daar dus kunt kopen, kwamen vorige week op de ouderavond ter sprake. En zodoende dacht ik terug aan vorige week.

Het ging die avond over spelen, over spelontwikkeling, over kliederen met zand en water en het belang daarvan voor de ontwikkeling.

Het ging ook over het spelen op verschillende niveaus, over speelafspraken en het spelen thuis. Het hàd kunnen gaan over de achtergronden en het plezier van een eigen hut, over het vergroten van de creativiteit en het oplossend vermogen door te spelen, maar dat deed het niet. 


Tijdens het interactieve deel kwam het gesprek regelmatig op het moeilijk kunnen samenspelen. Zeker als kinderen eigenlijk andere interesses hebben of gewoon een ander type kind zijn. Dan kan het zijn dat kinderen los van elkaar alleen spelen, terwijl zij zelf het idee hebben samen te spelen omdat ze samen onder 1 dak spelen. Ook goed natuurlijk!

Samenspelen, zeker samen een rollenspel spelen, vraagt om goede sociale vaardigheden en goed overleg.

Wie speelt welke rol en wat gebeurt er vervolgens in het spel? Daar moet je het samen over eens worden. Heel vaak gaat dat goed en heb je er als ouder geen omkijken naar. Maar wat doe je als dat vrije spelen niet vanzelf gaat? Dat er onenigheid is of gewoon een hoop onrust vanwege het niet begrijpen van elkaar of niet willen begrijpen van elkaar. 
Het is belangrijk te weten dat kinderen dus echt wel iets moeten kunnen om een 'doenalsof' spel op een leuke manier met elkaar te spelen. Doen alsof vraagt ook van een kind zichzelf te durven laten zien. En dat is spannend. Want wat vindt de ander ervan dat je zijn vader of moeder speelt, of als jij politieagent bent en dus ineens de baas bent?  Het kan ongemakkelijk voelen om een rol te spelen die niet bij je past.  Bij het spelen van een gezelschapsspel hoeft dit niet.

Een gezelsschapsspel is door zijn regels gekaderd, je hoeft geen rol te spelen en jezelf niet te laten zien.

Het spelen van een gezelsschapsspel is laagdrempelig voor kinderen die elkaar nog niet zo goed kennen, of kinderen die niet zo zeker zijn van zichzelf. De keuze voor dit regelspel kan dus daar mee te maken hebben. Het geeft deze kinderen houvast en helpt in het opbouwen van een vertrouwensrelatie.

Toen ik daar tijdens de ouderavond over sprak, werd dit beaamd door een van de ouders. 
Zij kwam met een mooi voorbeeld. Vier jongens die met elkaar hadden afgesproken, maar niet tot een gezamenlijke keuze in vrij spel konden komen, wilden wel iets samen doen. Twee van hen hadden nog nooit bij dit vriendje gespeeld en vonden het spannend. Door als ouder deze kinderen een grappig bordspel aan te reiken konden ze toch iets samen doen. 

Uiteindelijk hadden ze die middag zoveel plezier dat ze tijdens een volgende speelafspraak meteen naar dat gezelschapsspel vroegen.

Dat klonk als een succesje. Een speelsucces dankzij het gezelschapsspel. 

Maak je eigen vogel tijdens de knutselmiddag in de meivakantie!

Meivakantie - activiteit op de Ulebelt vanuit Spel in Beeld: 

Zin in gezellig getjilp in de tuin? Maak je eigen vogel tijdens de knutselmiddag!

Kom vrijdag 2 mei naar de Ulebelt!

In mei leggen alle vogels een ei! We gaan deze middag van allerlei materialen rare snoeshanen en andere bijzondere vogels maken. En wie weet ontdekken we hoe hun eieren eruit zien….

Heb jij spullen in huis waarmee je ook van die speciale vogels kunt maken?

Dan mag je deze spullen meenemen en een vogel maken zoals jij dat wilt!

Er wordt gezorgd voor een paar flinke dozen met kosteloos materiaal, verf, naald en draad, scharen en lijm, waarmee je aan de slag kunt.

Bovendien kan er op de Ulebelt zelf ook nog gezocht worden naar veertjes, takjes, blaadjes en meer om je vogel nog mooier te maken!

Tip: wat dacht je van een vogel voor Moederdag?

Waar en wanneer?

-Vrijdag 2 mei 2014

-In het Uilennest op de Ulebelt, Maatmansweg 3 Colmschate (zie www.ulebelt.nl)

-Van 14.00 – 16.00 vrije inloop

-Voor kinderen van 4 – 12 jaar ( kinderen tot 4 jaar met begeleiding ook welkom!)

-Kosten: € 3,50 pp ( inclusief limonade)

-Opgeven mag, hoeft niet.

-Neem gerust spullen mee: lapjes, gekleurde papiertjes, rietjes, knopen, alles kan!

Ik heb zin er samen met jullie een leuke middag van te maken! Tot dan.  

Maike Fakkert.

Spel in Beeld Praktijk voor speltherapie en spel.

Graaf van Burenstraat 17, 7411 RT, Deventer

spelinbeeld@home.nl, 0650943151.

www.spelmateriaalinbeeld.blogspot.com

In spel kan het: in een tijdmachine stappen naar een tijd dat jij de baas bent!

Soms is het fijn om baas te spelen over je grote broer. In spel lukt dat zonder ruzie te maken...

Je zal het maar hebben: een oudere broer of zus èn een jonger broertje of zusje. De middelste zijn in een gezin geeft je een bijzondere positie. Er is ooit een lied over geschreven en gezongen door kinderen voor kinderen. "Ik zit hier wel mooi op de wip, tussen de wal en het schip, met een broer op mijn schoot en een zus op mijn lip."  Geen luxe positie.

Ik ken het uit ervaring. En dat is waarschijnlijk waarom ik het om me heen ook zie:

Middelste kinderen die soms enorm kunnen worstelen met hun plek binnen het gezin. 

Vorige week hoorde ik een mooie oplossing voor dit probleem.

Het spel ging over een tijdmachine, over schepen en kapiteinen, over de Middeleeuwen, schatten en over een vader met kind. Gespeeld door kinderen van 6,7 en 9 jaar. 

Die tijdmachine trok als eerste mijn aandacht. Zelf heb ik dat altijd een mooi middel gevonden om je fantasie in kwijt te kunnen. En dan ging het niet eens zozeer om het vliegen of reizen naar een andere tijd. Je kon overal naar toe en maakte je eigen passende wereld. Ik had er ook een liedje bij bedacht. Maar dat ter zijde. Ik spitste mijn oren vanwege die tijdmachine. Waar ging die naar toe? Welk spel werd hier gespeeld? "Kom we gaan naar de Middeleeuwen". De Middeleeuwen! Hoe kwamen ze daar zo bij? Geschiedenis op school leek me sterk, want daar ben je met 7 jaar nog wat jong voor.

"Dan was ik de kapitein van een groot schip", zei de oudste. Daar was de ander het in eerste instantie niet mee eens, maar volgens mij gingen zijn gedachten zo snel dat hij genoegen nam met de rol van matroos. En toen het spel verder ging bleek waarom hij die rol ook goed vond. Het spel werd namelijk bepaald door de matroos. "Kapitein, ik ga ......". En: " Baas, we moeten..." " Ik bewaak onze schat..." En zo ging dat een tijdje door. Deze jongen genoot duidelijk van dit spel waarin hij kon bepalen over wat er gespeeld werd.

En zo kon deze jongen in het spel, waar ogenschijnlijk zijn broer als kapitein de hoogste rang had, hem toch de baas zijn. 

Maar de jongen was één ding vergeten: Dat er een tijdmachine was. Dus toen zijn broer er genoeg van had stapte deze in de tijdmachine en reisde naar de tijd waarin hij de vader was van een kind ( zijn zusje). Weg van de matroos. De matroos had het nakijken. Hij probeerde zijn broer nog wel over te halen weer terug te komen naar de Middeleeuwen, maar zag in dat dit niet ging lukken. Wel was hij nu als matroos de baas van het schip met de schat. Een schrale troost, want zijn grote broer was toch degene die uiteindelijk het verloop van het spel bepaalde.

Dat het in dit spel ook over de Middeleeuwen ging had waarschijnlijk te maken met het project waar deze kinderen op school mee bezig waren: Deventer als Hanzestad. 

Het schip op de foto is te bewonderen op het station in Deventer. Het is een project waar de Hagenpoortschool aan mee doet. En dat het interessant is voor kinderen en indruk maakt, bewijst het spel. Waarschijnlijk voelden deze jongens zich ook echt even in die andere tijd: Die van de Middeleeuwen. En die schat bleek echt: een stuk van een fles, ergens in de buurt gevonden komt echt uit de Middeleeuwen. 

En en al avontuur! In spel en werkelijkheid. Net als het spelen met de tijdmachine: zo ben je baas, en zo zit je weer in de harde werkelijkheid.

Zingen en knutselen met je peuter! Op kinderboerderij de Ulebelt in Deventer kan dat!

Zingen, spelen, knutselen en kletsen met je peuter en met andere ouders: Iets voor jou?

Zin om een ochtend erop uit te gaan met je peuter en andere ouders en kinderen te ontmoeten?

Is je kind al toe aan de basisschool, maar moet het nog wachten tot het 4 jaar is?

Dan zijn deze zing, speel, knutsel en kletsochtenden misschien iets voor jou, want :

Speciaal voor ouders met jonge kinderen van 2,5 tot 4 jaar hebben wij, Lidia Olsthoorn en Maike Fakkert, een muzikaal- speel- en praatprogramma ontwikkeld voor een reeks van 5 ochtenden.

Wat gaan we doen?

     

zingen, muziek maken

genieten van het buiten zijn

Uitgangspunt voor de ochtenden zijn liedjes, spelmaterialen en prentenboeken. 

Zingen over een kokertje van karton? Dan gaan we ook spelen of knutselen met kokertjes…. Zingen over kippen

of eendjes? Dan kunnen we op zoek in de natuur om ze te vinden!

Tussendoor is er tijd voor koffie en een goed gesprek. De afsluiting van de ochtend doen we met een verhaaltje en een plaatje. Leuk en leerzaam voor ouder en kind om samen te beleven!

spelen en knutselen

Wanneer?

Donderdag 23 mei- donderdag 26 juni van: 10.00 – 11.30. 
(behalve 30 mei i.v.m. Hemelvaart)

Waar?

Op het educatief centrum en kinderboerderij ‘De Ulebelt’.

Maatmansweg 3 in Colmschate. (Deventer)

www.ulebelt.nl

Wat kost het?

Wij vragen € 40,00 voor het hele programma gedurende 5 ochtenden ( incl. koffie/ thee)

Opgeven: via mail of telefonisch:  spelinbeeld@home.nl  0650943151 (Maike Fakkert)

Opgave vooraf.  Dit heeft onze voorkeur omdat we gezien de ruimte binnen en de aandacht voor elkaar, het aantal deelnemers tot maximaal 12 beperkt houden.

Per ochtend: Incidentele deelname kan in overleg vooraf. Kosten: € 9,00 per ochtend.

Wie zijn wij?

Maike Fakkert

Als spelspecialist, speltherapeut en buitenmens zijn ontdekken, spelen, fantaseren, beleven, buiten zijn in de natuur èn creativiteit, voor mij belangrijke ingrediënten om vanuit spel, lekker te kunnen werken. Ik werk het liefst met kosteloze materialen als dozen, wc-rollen, dopjes en spullen uit de natuur. Ik geef speltherapie, verzorg studiedagen en organiseer creatieve activiteiten op de Ulebelt.

Lidia Olsthoorn,

Ik ben gediplomeerd vakdocent: Muziek in het Basisonderwijs en Muziek op Schoot. Vanaf 2007 geef ik cursussen Muziek op Schoot in onder andere Ugchelen, Twello , Doorwerth en Huissen.

Daarnaast bezoek ik ook kinderdagverblijven en verzorg muziekprojecten voor de Brede School.                           

       

Wat deed Sinterklaas in maart bij mij thuis op zolder? Wat had dat te betekenen?

Ineens was hij er: Sinterklaas. "Hij moet het cadeautje in de brievenbus doen."

Sinterklaas als postbode met een cadeautje. Schijnbaar staat Sinterklaas symbool voor meer dan alleen iemand die in December pakjes komt brengen. 

Welke rol speelde Sinterklaas nu dan? Wat deed hij bij mij op zolder in maart van dit jaar? 

Misschien had dit meisje gekozen voor Sinterklaas omdat ik toevallig Sinterklaasverkleedspullen heb en zij zocht naar iemand die het cadeautje kon komen bezorgen? Of stond Sinterklaas hier symbool voor iemand die betrouwbaar is? Die het beste met je voor heeft en je graag iets cadeau wil doen. Iemand met wie je persoonlijke informatie wilt delen omdat hij accepteert dat je zo bent. Iemand die je begrijpt en die nooit boos wordt en die er altijd is in december. Hoe moeilijk de omstandigheden om met de boot naar Nederland te komen ook zijn, hoeveel obstakels hij ook tegenkomt, uiteindelijk lukt het altijd om op tijd de pakjes bij de kinderen te bezorgen. 

Binnen het spel dat op dat moment in de spelkamer gespeeld werd verwachtte ik Sinterklaas niet. 

Er werd deze middag een hut gebouwd van een doos. Een grote doos. Het meisje dat bij me was kon er bijna helemaal in liggen. Ze had voor zichzelf een zacht bedje gemaakt van kussens. Op het dak lag een platte doos, met een opening aan de achterkant dat als brievenbus gebruikt kon worden. De bovenkant van de doos was geverfd om de hut mooier te maken. Aan de zijkant zaten ramen met gordijnen, gemaakt van een paar lappen en vastgemaakt met plakband. Via de voorkant kon je in de hut. Een grote flap deed dienst als deur. Het meisje had het allemaal zelf bedacht en gemaakt. Het was haar hut en het was gelukt om het te maken zoals zij dat wilde. In de hut zou plek zijn voor haar en haar baby. Maar het bedje waar de baby in lag pastte niet. Dan zou er geen ruimte meer zijn voor haar om lekker te liggen. 

Dus werd er gezocht naar een mogelijkheid de hut groter te maken. 

  

De oplossing werd gevonden in het gebruiken van de tent.

Deze tent kon hangen aan de balken op zolder en zo kon een extra ruimte naast de hut gemaakt worden. Het meisje zorgde er wel voor dat er contact mogelijk was tussen haar en de baby, door het gordijntje bij het raampje omhoog te doen. 

Dit was perfect! Trots liep ze om de hut. Alles klopte.

Daarmee was de hut klaar en kon overgegaan worden tot het echte spel: 

" En toen was jij even Sinterklaas en kwam een cadeautje brengen"

Ze had iets op het oog dat ze graag wilde gebruiken voor haar spel èn ze had gezien dat het precies in de brievenbus zou passen. Het was een dienblad met bordjes, kopjes, wat brood, ei en een mes. Zij zou dit later gaan gebruiken om een heerlijk ontbijtje klaar te maken. 

Ik was even Sinterklaas en stopte het dienblad in de brievenbus terwijl het nacht was en het meisje zogenaamd sliep in haar tent met de baby naast haar. 

Sinterklaas in maart: in een spelverhaal kan alles.

Alles klopte: de hut was mooi, groot genoeg en lekker behaaglijk.

Nu kon het spel door. Alles had een betekenis die middag ook Sinterklaas. Al kun je je nog steeds afvragen of Sinterklaas er was omdat dit leuke verkleedkleren zijn en ik daar toevallig ook nog in paste. Of dat hij symbool stond voor betrouwbaar, begripvol en brenger van iets goeds. Ik ben benieuwd of Sinterklaas nu pas in December terugkomt of dat ik hem nog vaker ga zien! 

Bovenaanzicht van de doos: gewoon om het een beetje mooier te maken! 

Samen bouwen aan een hut: van ik naar wij. Met als bewijs voor dit proces de naam van de hut: FIINM.....

Er gebeurt veel die middag in het park met het groepje kinderen: We zijn nu een groep met een geheime hut!

Deze kinderen kiezen bewust voor de buitenactiviteit die ik organiseer voor de BSO. Los van elkaar houden ze van buiten zijn en hutten bouwen. Nu zijn we een groep. 

Het proces van ik naar wij, speelt zich af in het park vlak bij de school. Veel mogelijkheden om een uurtje het groen in te gaan zo dicht bij school zijn er niet, dus moeten we het doen met het stadspark. Op goed geluk strijken we zomaar ergens neer met onze fietsen. Niet te dicht bij het water, wel in de buurt van bomen en struiken. Want het idee om deze zonnige middag een hut te bouwen staat vast. In mijn fietstassen en in de tassen aan mijn stuur heb ik de nodige materialen meegenomen om, mocht dit nodig zijn, ook wat te kunnen knutselen. 

En nu? Om een hut te bouwen zijn takken nodig. Maar waar kunnen we geschikte takken of bomen vinden? 

Als snel wordt duidelijk dat we precies op de goede plek in het park zijn beland. In het bosje achter onze fietsen liggen losse takken, maar nog veel belangrijker: de boom die deel uitmaakt van dit bosje is de perfecte klimboom! En bovendien zeer geschikt om een hut in te bouwen. De twee jongens van de groep zitten meteen op hoogte. Een van de meisjes aarzelt niet en klimt tot ze niet verder durft. Om de veiligheid te waarborgen bespreek ik de kunst van het klimmen met ze: je voelt zelf het beste aan wanneer je moet stoppen met klimmen. Laat je daarbij niet opjagen door wat anderen vinden, maar vertrouw op jezelf. Dat wordt begrepen. Terug naar ons plan: Waar en hoe gaan we de hut bouwen?
Er wordt besloten de boom als uitgangspunt te nemen en daar met takken verder aan te bouwen. 

Schaar en draad worden gepakt om takken aan elkaar te knopen. De houder voor de bol en de schaar vind ik een fantastische vondst.

     

Losse takken worden bij elkaar gelegd en op hoogte in de boom vastgemaakt om een plateau te vormen. Een kleed, vastgebonden aan een tak doet dienst als "touwladder" en geeft tevens ruimte om een beetje te spelen en de krachten van het klimmen te testen. Het meisje wil via dit kleed omhoog, maar wordt daarin tegengehouden door het gekraak van de tak waar het aan hangt. Is zij te zwaar of is de tak te dun? Wat het juiste antwoord ook is, het zorgt voor twijfels bij de jongens en die vinden dat de hut van hen is. Daar is dit meisje het niet mee eens: zij wil ook in de hut, wil meehelpen en houdt ook van deze klimavonturen en het hutten bouwen. Boos loopt ze weg en staat verderop met haar armen over elkaar. 

Dit gevoel van niet mee mogen doen is niet fijn! Daar moet iets aan gedaan worden.

Ik leg de jongens uit dat er ook meisjes zijn die houden van hutten bouwen en houden van stoere jongensdingen. Zelf behoor ik ook tot die groep. Door het bespreekbaar te maken en samen met haar en met de jongens te kijken naar wat zij voor een gezamenlijke hut kan doen, komen we tot het idee van een naambordje. Dat kan zij vast goed maken! En dus moeten we een naam verzinnen voor "onze" hut.

Enorm grappig om te zien dat in het tot stand komen van een naam niets is veranderd: je plakt een deel van iedere naam en komt zo tot een nieuwe....

FIINM wordt zo de naam voor onze gezamenlijke hut. En tijdens het schilderen van het naambordje zitten alle kinderen erbij en geniet ik van hetgeen er deze middag is gebeurd: van individuele belangen van de kinderen om mee te doen aan de activiteit, zijn we nu een groep geworden door elkaar te leren kennen en met elkaar te werken aan een hut. De naam is het ultieme bewijs voor dit wij-gevoel dat is ontstaan. De hut is vanaf de fietsen niet te zien en krijgt zo iets geheimzinnigs. 
Na een middag buiten in het park, zijn wij een groep geworden met een geheime hut. 

Tot het einde blijven de kinderen actief in het bedenken van allerlei bakjes en opbergsystemen om later in de hut te kunnen gebruiken. Het is duidelijk: Wij komen hier volgende week terug en bouwen samen verder. Aan de hut en aan de groep. Dat wordt vast weer genieten!

Drukke jongens en verjaardagsfeestjes? Dat kan heel goed samengaan!

Een verjaardagsfeestje met jongens is een hele uitdaging......

Vaak heb ik gedacht dat het beter andersom kon zijn: mijn dochter in de wintermaanden jarig en een gezellig binnenfeestje met verkleden en meidengetut en mijn zoon in de zomer jarig en een buitenfeestje met veel actie. Maar bij ons was het net andersom. Mijn dochter is midden in de zomer jarig en mij zoon net na de kerst. 

Dat heb ik leren accepteren. En uiteindelijk is het altijd goed gekomen met die feestjes van ze.

Zo liep ik tijdens een wandeling langs de IJssel bij Deventer, ook even door het Worpplantsoen en over het daar aangrenzende terrein van de camping. In de boom op de camping hing een vlieger. Die hing er al een tijdje zo te zien. Vast van kinderen die in de zomermaanden daar hadden gekampeerd dacht ik. Wat sneu voor ze dat zo'n vlieger daar is blijven hangen. 

En terwijl ik terugliep naar huis ontstond een idee voor het feestje van mijn zoon dat zeer binnenkort zou plaatsvinden.

Ik schreef een brief namens de twee kinderen die tijdens de zomer op de camping verbleven en met hun vlieger veel plezier beleefden. Graag zouden ze de vlieger terug willen hebben en via deze brief vroegen ze om hulp van de jongens die op het feestje van mijn zoon aanwezig waren. Of zij de vlieger wilden zoeken en uit de boom konden halen?

Daar waren deze jongens wel voor te vinden. Natuurlijk wilden ze dat! Dus handschoenen aan, mutsen op, laarzen aan en op naar de camping, nu meteen! 

Het was koud. En door het omgeploegde kampeerterrein, was het zwaar ploeteren in de stevige, plakkerige kleigrond. Door de jongens werd er ondanks dat een hele tijd gezocht naar de vlieger.De brief ging mee en de aanwijzingen werden opgevolgd. En daar hier de vlieger! Eindelijk gevonden, werd er zeker een uur lang van alles geprobeerd om de vlieger uit de boom te halen. 

Een genot om te zien met welke fantastische ideeën deze kinderen kwamen om het te proberen. 

Maar de vlieger zat te vast. Het was echt niet mogelijk. Dus liepen we zonder resultaat naar huis en hebben we via een brief kenbaar gemaakt dat het helaas niet gelukt was. De jongens kregen onze complimenten voor hun doorzettingsvermogen en hun goede ideeën en mochten thuis aan de slag om zelf een vlieger te maken. Dat werd een groot succes! 

De brief zou worden verstuurd, maar was al snel niet meer het belangrijkste. Waar nog flink over gekletst werd waren de avonturen en hun heldendaden. En de vlieger die ze mee mochten nemen naar huis. Feestje geslaagd. 
Dankzij de tocht naar buiten door de kou en het geploeter in de klei werd het een heldenavontuur. 

Onlangs vroeg ik me af of die vlieger er nog zou hangen en ben ik met mijn zoon op zoek gegaan. De vlieger hebben we niet meer gevonden, maar de tocht was wel een avontuur. 

Twee keer moesten we het water over. Eerst via een bruggetje vol met gaten en daarna via een boom. Mijn zoon heeft me aangemoedigd de boom te nemen, maar zorgde ondertussen ook voor een alternatief: er lag een stalen plaat die hij over het water plaatste. 

Ik koos voor de boom en genoot van tocht die samen maakten. 

Ik zag dat er oplossingen werden gevonden voor de obstakels onderweg en ik overwon mijn twijfel. Dat is wat het buiten zijn in de natuur je kan leren: creatief denken, grenzen verleggen

en voelen wat je kunt. 

Het was niet erg geen vlieger mee te kunnen nemen naar huis, het avontuur was wat telde die middag.

Zin om toch een vlieger te maken? Bekijk deze site hieronder. Een vlieger is zo gemaakt van een plastic zak en wat touw!

http://www.knutselidee.nl/vakantie/vliegeren.htm 

Veel plezier!